I shqetësuar për sigurinë rajonale dhe marrëdhëniet e tij personale me Vladimir Putin, kryeministri Benjamin Netanyahu ka preferuar të qëndrojë neutral në konflikt.
Një histori keqkuptimi, zhgënjimi dhe një mundësie e humbur rëndon shumë mbi marrëdhëniet midis Izraelit dhe Ukrainës.
Një muaj pasi filloi pushtimi rus në shkurt 2022, Volodymyr Zelensky u bëri thirrje solemnisht deputetëve izraelitë që të mbështesin ushtarakisht vendin e tij ose të paktën të zbatojnë sanksionet ndërkombëtare kundër Rusisë dhe oligarkëve të saj.
Por qeveria e udhëhequr nga Naftali Bennett refuzoi të tërhiqej nga pozicioni i neutralitetit i miratuar gjoja nga Izraeli, i cili ishte i kënaqur me dërgimin e ndihmës humanitare, megjithëse të kufizuar, në Ukrainë. Edhe fushatat antisemite të Rusisë kundër Presidentit Zelensky, vetë hebre, nuk e kanë ndryshuar qëndrimin neutral të Izraelit.
Kreu i shtetit ukrainas e ngriti përsëri çështjen në tetor, duke i kërkuar publikisht Izraelit të “zgjedhte palët” përballë “aleancës” midis Rusisë dhe Iranit, dronët e të cilëve po mbjellin terror në Kiev dhe gjetkë.
Ngurrimi i Netanyahut
Benjamin Netanyahu u rikthye në pushtet në dhjetor 2022, pas kryeministrave të mëparshme nga 1996 në 1999 dhe nga 2009 në 2021. Ai emëroi një nga besnikët e tij si ministër të Jashtëm, Eli Cohen, i cili pas një viti do t’i duhet të heqë dorë nga posti i tij tek ministri aktual i energjisë, si pjesë e një marrëveshjeje komplekse koalicioni.
Kështu, kryeministri izraelit vazhdon të ruaj kontrollin e punëve të jashtme, edhe pse ai nuk e drejton më personalisht ministrinë, siç ishte rasti në vitet 2012-2013, pastaj në 2015-2019. Ishte gjithashtu gjatë kësaj periudhe që ai vendosi lidhje veçanërisht të ngushta me Vladimir Putinin, duke shkuar aq larg sa mori pjesë në paradën e fitores ushtarake më 9 maj 2018, në Sheshin e Kuq, përkrah kreut të Kremlinit. Netanyahu e justifikoi një afrim të tillë me rolin moderator që Rusia, tani e përfshirë drejtpërdrejt në Siri, do të kishte në ambiciet e Iranit.
Larg nga frenimi i aktivitetit të Teheranit në Siri, Moska në vend të kësaj ka konsoliduar bashkëpunimin e saj operacional me Republikën Islamike në këtë arenë, ku gjenerata e fundit e dronëve Shahed (“martirë” në persisht) janë zhvilluar dhe përdorur rregullisht kundër infrastrukturës civile në Ukrainë që nga viti vjeshte e vitit 2022.
Sa i përket Netanyahut, ai mund të vinte në dukje thellimin e këtij bashkëpunimi mes iranianëve dhe rusëve, duke u kënaqur me miratimin e heshtur të këtyre të fundit për të kryer sulme ajrore në Siri kundër të parëve. Një marrëveshje e tillë mund të ketë qenë shumë e dobët, por justifikoi politikën neutrale të miratuar nga Bennett gjatë 10 muajve të parë të pushtimit rus të Ukrainës.
Pasi u kthye në pushtet, Netanyahu vetëm u zotua të rishqyrtojë këtë çështje shumë të ndjeshme, pa dhënë ndonjë tregues të qartë të pozicionit që ai do të miratonte përfundimisht. (Burimi: Le Monde)