Javët e fundit, zëvendësministri i Mbrojtjes i Rusisë, Yunus-Bek Yevkurov dhe gjenerali Andrei Averyanov nga agjencia e inteligjencës ushtarake GRU, kanë bërë disa udhëtime në Afrikë.
Sipas mediave të huaja, të dy shihen gjithnjë e më shumë si organizatorët kryesorë të “epokës post-Prigozhin” të marrëdhënieve ruse me Afrikën pas vdekjes së shefit të Wagner në një aksident aeroplani në fund të gushtit.
Siç bëhet e ditur, Yunus-bek Yevkurov, zëvendësministri i Mbrojtjes i Rusisë, dhe Andrei Averyanov, një gjeneral famëkeq nga agjencia e inteligjencës ushtarake GRU, arritën në Bamako, Mali, të shtunën, më 16 shtator.
Ata ishin planifikuar të takonin liderët politikë nga Mali, Burkina Faso dhe Nigeri, sipas mediave lokale dhe burimeve të ndryshme në Telegram.
Dhe kjo nuk ishte vizita e parë e dyshes në Afrikë.
Ata kanë bërë disa vizita në kontinent që nga vdekja e Yevgeny Prigozhin më 23 gusht 2023 – dhe madje edhe para kësaj.
Yevkurov, gjithmonë i rrethuar nga Averyanov, ishte në Libi – një nga bazat kryesore afrikane për mercenarët e Wagner – një ditë para rrëzimit të aeroplanit në Rusi nga i cili aksident u vra shefi i Grupit Wagner, si dhe dy të tjerë nga udhëheqja e lartë e organizatës që mund të kishin zëvendësuar atë.
Ndërkohë thuhet se takimi në Mali nuk ishte i rastësishëm: Yevkurov dhe Averyanov ishin planifikuar të zhvillonin bisedime me përfaqësuesit e vendeve që Prigozhin kishte vizituar për herë të fundit.
Riley Moeder, një specialiste e Afrikës që studion rolin e mercenarëve të Wagner-it në kontinent në “New Lines Institute”, një qendër kërkimore gjeopolitike amerikane, mendon se Rusia po luan rolin e një “vazhdimësie”.
“Prigozhin u filmua në atë rajon përpara se aeroplani i tij të rrëzohej dhe ky rajon kërkon mbështetje. Kështu që Moska dëshiron t’i sigurojë ata se mbetet e përkushtuar ndaj atij rajoni”, thotë ajo.
Zëvendësministri rus i mbrojtjes kishte vizituar tashmë Malin dhe Burkina Fason në javën e parë të shtatorit për të siguruar autoritetet lokale se Moska do të “bënte gjithçka në fuqinë e saj për t’i ndihmuar”, raportoi The New York Times në një hetim për të ardhmen e “perandorisë Wagner” në Afrikë.
Prandaj, Yevkurov dhe Averyanov do t’u dukeshin udhëheqësve afrikanë si pasardhës të shefit të ndjerë të Wagner.
Për më tepër, siç raporton The New York Times në të njëjtin hetim, ata u takuan gjithashtu me disa nga mercenarët e mbetur të Wagner në Mali.
Kështu, disa media e kanë paraqitur tashmë Averyanovin e GRU-së si “pasardhësin e Prigozhin” në Afrikë.
Në të vërtetë, profilet e të dy burrave korrespondojnë me disa nga rolet e luajtura deri më tani nga ish-udhëheqësi i Wagner, thuhet në shkrimin e France24, përcjell Telegrafi.
Për shembull, zëvendësministri i mbrojtjes Yevkurov është një gjeneral i dekoruar me “një reputacion mjaft të mirë ushtarak”, thotë Ivan Klyszcz, specialist i politikës së jashtme ruse në Qendrën Ndërkombëtare për Mbrojtjen dhe Sigurinë në Estoni.
Andaj, kjo mund të jetë e mjaftueshme për të ngjallur respekt tek mercenarët e Wagner.
E Yevkurov gjithashtu ka një reputacion solid si “paqebërës dhe negociator” që nga koha e kaluar në Ingushetia, një republikë autonome e Federatës Ruse e vendosur në vargmalin malor të Kaukazit të Madh.
Ai e udhëhoqi këtë republikë ruse nga viti 2008 deri në vitin 2019, në një kohë kur rajoni “ishte më i dhunshëm se Çeçenia”, thotë Klyszcz, i cili është fokusuar në këtë pjesë të Rusisë. “Rajoni ishte pothuajse po aq i sigurt sa kudo tjetër në Rusi kur ai u largua”.
Ndërsa për Kremlinin, Yevkurov ka një finesë të caktuar diplomatike që është krejtësisht e përshtatshme për të qenë “fytyra e re e marrëdhënieve midis qeverisë ruse kur merret me këto regjime afrikane”, thotë Andreas Heinemann-Gruder, një specialist në Universitetin e Bonit për çështjet e Rusisë që studion grupet private paraushtarake.
Shkathtësia diplomatike nuk është padyshim “arma e fortë” i Averyanov.
Gjenerali Averyanov është më i njohur për drejtimin e njësisë famëkeqe të GRU-së 29155, e cila është e specializuar në operacione të fshehta si sabotimi dhe atentati.
Spiunët e kësaj njësie dyshohet se kanë hedhur në erë një depo municionesh në Republikën Çeke në vitin 2014, duke tentuar të organizojnë një grusht shteti pro-serb në Mal të Zi në vitin 2016 dhe tentativën për helmimin e ish-agjentit të dyfishtë Sergei Skripal në vitin 2018.
Yevkurov, politikani mendjemprehtë, dhe Averyanov, “spiuni mjeshtër”, duken si të ndryshëm aq edhe plotësues.
Megjithatë, ata të dy kanë një cilësi të përbashkët që i dallon nga i ndjeri Yevgeny Prigozhin: “Ata të dy janë ushtarë besnikë, besnikë, të cilët nuk janë tipi i personalitetit që mund të pritet të ‘bëhet mashtrues’”, thotë Jeff Hawn, specialist për Rusinë konsulent i jashtëm për “New Lines Institute”.
“Besnikëria është një avantazh shumë i fuqishëm në sistemin e Putinit tani”, thekson Klyszcz. Ky do të ishte veçanërisht rasti për këdo që aspiron të marrë rolin e Prigozhin.
