Votuesit francezë shkojnë sot në kutitë e votimit për raundin e parë të zgjedhjeve legjislative shumë të vështira, të cilat mund t’i hapin rrugën të djathtës ekstreme për të ardhur në pushtet brenda një jave.
Francezët priten në qendrat e votimit nga ora 08:00 (06:00 GMT) dhe deri në orën 18:00 ose në qytetet e mëdha në orën 20:00, dhe koha kur rezultatet e para të këtyre zgjedhjeve të dalin ka gjasa që të tronditin politikën.
E mishëruar nga fytyra e butë e presidentit të saj Jordan Bardella, 28 vjeç, partia e ekstremit të djathtë ”Rally National” (RN) vlerësohet në sondazhe me 34% deri në 37% të votave, me perspektivën e paprecedentë për të marrë shumicën më 7 korrik, në mbrëmjen e raundit të dytë.
Sipas këtyre sondazheve, që duhen marrë me kujdes pasi pasiguria mbetet e lartë, RN është përpara aleancës së majtë të ”Frontit të Ri Popullor” (NFP), me 27,5 dhe 29%, dhe kampit presidencial (qendër-djathtas), me 20 deri në 21%.
Nëse Jordan Bardella bëhet kryeministër, do të ishte hera e parë që nga Lufta e Dytë Botërore që një qeveri e ekstremit të djathtë do të drejtonte Francën.
Presidenti Emmanuel Macron shkaktoi një tërmet politik më 9 qershor. Ai mezi kishte shpallur dështimin e tij në zgjedhjet evropiane dhe, për habinë e të gjithëve, shpalli shpërndarjen e Asamblesë Kombëtare, një bast jashtëzakonisht i rrezikshëm.
Pavarësisht mosmarrëveshjeve të brendshme, e majta arriti të ndërtonte një marrëveshje koalicioni në ditët në vijim. Por, mosmarrëveshjet midis ”La France Insoumise” (LFI) dhe partnerëve të saj (socialistë, ekologë, komunistë), veçanërisht rreth figurës së kontestuar të ish-kandidatit presidencial Jean-Luc Mélenchon, u rishfaqën shpejt dhe shpesh e parazituan fushatën e tyre.
Gjatë kësaj kohe, asgjë nuk dukej se e ngadalësonte dinamikën e RN-së në fushatën për fuqinë blerëse dhe kundër imigracionit: as paqartësia për shfuqizimin e reformës së pensioneve të Macronit dhe as vërejtjet e RN për kandidatët.
Franca duket e mbërthyer nga një emocion i madh dhe pritet një pjesëmarrje e fortë. Mund të jetë rreth 67% e rreth 49 milionë votuesve të regjistruar, shumë mbi 47,5% në raundin e parë të zgjedhjeve legjislative të vitit 2022.
Nga e shtuna, territoret franceze jashtë shtetit shkuan në votime, me një rritje të madhe të pjesëmarrje. “Çështja është thelbësore, në një fletë votimi ku gjithçka mund të ndryshojë”, shpjegoi Malika B, një votuese 21-vjeçare në ishullin e Guadeloupës.
“Zgjedhjet e një vendi ndikojnë gjithashtu tek të tjerët, aq më tepër në këto zgjedhje mendoj se është shumë e rëndësishme të tregoni veten tuaj dhe të bëni një akt qytetar”, tha Antoine Rica, 34 vjeç, i cili votoi në Montreal.
Megjithatë, mësimet nga raundi i parë mund të jenë të vështira për t’u nxjerrë, pasi ka kaq shumë të panjohura. Është mes makronistëve presioni është i madh. Ai premtoi të enjten “qartësinë më të madhe” për qëndrimin që do të ndiqte.
Mesditën e së hënës, ai do të mbledhë kryeministrin Gabriel Attal dhe anëtarët e qeverisë në pallatin presidencial në Elysee, me në plan të parë çështjet e tërheqjeve dhe strategjisë kundër RN.
Triumfi i RN-së në zgjedhjet europiane – 31,4% e votave kundrejt 14,6% për kampin makronist – përshpejtoi ngjarjet dhe zgjedhjet e kreut të shtetit.
Në historinë e saj të fundit, Franca ka përjetuar tre periudha të bashkëjetesës midis një presidenti dhe një qeverie të palëve të ndryshme, nën presidencën e François Mitterrand (1986-1988 dhe 1993-1995) dhe të Jacques Chirac (1997-2002).
