Lëvizja Vetëvendosje e drejton mediumin publik. Kjo është ajo çfarë mund të kuptojë dikush nga një paraqitje e mbrëmshme e Shkumbin Ahmetxhekajt, as një muaj pasi ai tha se iu desh t’i dorëzohej presionit nga Qeveria për të hequr dorë nga pozita e drejtorit të përgjithshëm të RTK-së. Ai foli për “goditjen e madhe”, duke e përshkruar një takim me kryeministrin Albin Kurti dhe ministrin e Kulturës, Hajrulla Çeku në fund të vitit të kaluar. Tregoi edhe se si për këtë kishte vendosur Dejona Mihali, “zonja” e cila “në Kosovë sundon”. Atë që tha ish-drejtori, askush s’e mohoi sot. Askush nuk foli.
“Çka do të bëja unë i vetëm aty?”. Shkumbin Ahmetxhekaj dha dorëheqje nga pozita e drejtorit të përgjithshëm të Radio Televizionit të Kosovës të dielën e parë të korrikut. Aktin e quajti “kulmim të një presioni politik 7 mujor”. Atë pyetje tha se po ia bënte vetes qysh para shtatë muajsh.
Të dielën e 3 dhjetorit të vitit të kaluar, kryeministri Albin Kurti po e priste atë në zyrën e tij në Qeveri. “Të them të drejtën, atë ditë ka qenë goditja më e madhe, në kuptimin e asaj që e kam kuptu që unë duhet të shoh, ta ndërtoj një strategji dalëse”, thotë ish-drejtori.
Në atë takim, Ahmetxhekaj kishte pritur që do të diskutonin për buxhetin e transmetuesit publik. Tha se ishte përgatitur për ta elaboruar para Kurtit planin e tij që RTK-ja të ketë buxhet shtesë. Por, siç tregon ai, kryeministri ishte i interesuar vetëm për një gjë: t’i kërkonte drejtorit të hiqte dorë nga kjo pozitë, duke i thënë se ai ndoshta do të ishte i mirë për përfaqësim të Kosovës jashtë vendit.
“Ajo çka ndodhi ishte që zoti Kurti në njëfarë forme e pranonte se në RTK ka ndryshim, por ai mendonte që duhet të ketë ndryshim më të thellë, shumë më të thellë. I elaboroi pak më gjatë ndryshimet, po ashtu ishte i njoftuar për reformën që e kisha prezantuar në bord dhe në një moment të caktuar zoti Kurti tha që ‘mendoj se ka ardhur koha për ndryshim të ri në menaxhment’. Nuk ishte shumë specifik me kërkesën që unë të largohesha ose jo, por fakti që dikush thotë ‘ndryshime në menaxhment’, atë e kuptova”, tha Ahmetxhekaj mbrëmë në një intervistë në Rubikon në Klan Kosova.
“Sipas tij” – i referohet ai Kurtit – “kishte ardhur momenti për një hov të ri të zhvillimit të RTK-së”.
“Natyrisht e biseduam edhe faktin që ne nuk njiheshim, dhe aty po ashtu në njëfarë forme ai më tha që ndoshta do të isha i mirë për përfaqësim të Kosovës kudoqoftë – e përmendi si opsion diçka. Por këtu i thashë që fakti që nuk njihemi shumë mirë ndoshta e lejon përdorimin e një oferte të tillë, sepse unë jam gazetar dhe si i tillë do të mbes. Nuk kam plane asnjëherë që të ndryshojë, as nuk joshem nga ndonjë pozitë politike. Unë mendoj që transmuetuesi publik, institucion i pavarur, absolutisht nuk duhet të ketë lidhje me qeverinë”, tha Ahmetxhekaj.
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku do ta takonte gjithashtu të nesërmen, për, siç thotë ish-drejtori, t’u siguruar se ai e kishte kuptuar kuptuar mesazhin dhe kërkesën e Kurtit dhe për të insistuar që të merrte vesh se çfarë do ta bënte atë të jepte dorëheqje.
“Takimi i një dite më pas nuk është që ka lënë shijen më të mirë”, kujtoi Ahmetxhekaj. “Në atë takim, ai më pyeti dhe diskutuam për takimin e një dite më parë, se çfarë kemi kuptuar dhe si duhet të ecim tutje”.
Biseda me ministrin, Ahmetxhekaj tha se ishte zhvilluar “në atë kuptim që nëse mund të ndodh dorëheqja, për çfarë arsyesh”.
Atëherë, ai tha se pushteti priste ndryshime të menjëhershme.
Në diskutimin më konkret me Çekun, Ahmetxhekaj tha se “është përmendur përfaqësimi i Kosovës jashtë vendit, pastaj çështja e ambasadorit në vende të caktuara është elaboruar nga të tjerët”.
Koordinatorja e Komitetit të Lëvizjes Vetëvendosje Dejona Mihali ishte e përfshirë në gjithë këtë. “Nuk është një mit”, thotë Ahmetxhekaj, duke iu referuar pa ia përmendur emrin, “zonjës” për të cilën thotë se “sundon” në Kosovë.
“Nga ajo çfarë kam kuptuar është se këtu pastaj kemi përfshirjen e një zonje, e cila nuk është pjesë e strukturave shtetërore, udhëheqëse, dhe as e qeverisë, por e cila çuditërisht është marrë me Shkumbinin. Asnjëherë nuk më ka kontaktuar direkt, asnjëherë s’më ka shkruar, s’më ka thirrur direkt, por ajo që kam kuptu edhe prej anëtarëve të bordit, edhe nga të tjerët, është që kjo zonja në fjalë, e cila – nuk është një mit, por është një e vërtetë që në Kosovë sundon, pra vendos – thjesht ka vendos për ndryshimin që duhet të ndodh në RTK”, tha ai.
“Është një zonjë e cila drejton një nga strukturat e partisë Vetëvendosje”, tha Ahmetxhekaj. “Po”, pohoi ai menjëherë kur nga gazetari erdhi shpejt pyetja: “Dejona Mihali?”.
“Nuk është që kam pasë ndonjëherë kontakt direkt, as nuk e njoh, as zërin s’ia kam dëgjuar asnjëherë. Ajo që di është se me të tjerët ka diskutuar dhe ka kërkuar largimin e Shkumbinit, thjesht për një ndryshim tjetër për të cilin unë edhe sot nuk e kam të qartë çfarë ndryshimi”, tha ai.
Këtë, tha se ia kanë bërë të ditur anëtarët e bordit të RTK-së. “Është në vullnetin e tyre që ta deklarojnë, ta konfirmojnë apo jo. Të paktën katër prej tyre e kanë konfirmuar”, tha Ahmetxhekaj.
“Kjo është e çuditshme”. Ai tash kërkon që situatën në transmetuesin publik “ta sqarojnë” të gjithë. “E di që mund të ketë mohime, por në anën tjetër është mirë që secili ta marrë guximin që njëherë e përgjithmonë, në qoftë se e duam këtë RTK që të jetë e publikut, ta rithemelojmë në njëfarë forme, ta bëjmë këtë”.
As nga Zyra e Kryeministrit dhe as nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit nuk pati ndonjë reagim për të mohuar ndonjë gjë pas deklaratave të Shkumbin Ahmetxhekajt. Asnjë fjalë.
Rilind Gërvalla, njeriu i cili në fillim të vitit të kaluar u bë drejtor i RTK-së si aktivist i LVV-së, e kishte shtyrë publikimin e një lajmi në shkurt se ndaj kryeministrit Albin Kurti ishte planifikuar një atentat.
“Lajmi për tentim-atentatin në ditën kur është publiku, drejtori i televizionit më ka shkruar. Kam parë një mesazh që do të publikohet një lajm, ‘i kam të gjitha burimet, rri i qetë, gjithçka është në kontroll’”, tha Ahmetxhekaj. Në këtë rast, ai tha se si drejtori i përgjithshëm s’mund të kishte “qasje direkte në politika editoriale”.
Gërvalla e ka mbrojtur publikisht edhe transmetimin e një dezinformate në lajmet qendrore të RTK-së para dhjetë ditësh, se disa media në Kosovë po vihen nën kontrollin e Serbisë.
Kushdo që e merr përgjegjësinë për publikimin e këtij “lajmi”, Ahmetxhekaj tha se “duhet të shkarkohet”.
Lajmi i rremë doli edhe në web-faqen e televizionit, ku u përmendën dy mediume. RTK-ja citonte një artikull të “Slobodna Bosna”, një portali boshnjak, duke shkruar se Periskopi është “nën kontrollin e drejtpërdrejtë të terroristit nga Banjska, Milan Radoiçiq”, dhe se së fundmi “është bërë një transaksion miliona dollarësh te Nacionale”.
Përgjegjësia për një lajm të tillë thjesht akuzues të cilën para një jave e mori indirekt drejtori i televizionit, në një situatë normale do të përcillej me dorëheqje. Por ky nuk ishte rasti me Rilind Gërvallën, i cili të mërkurën e javës së kaluar, një orë e gjysmë para mesnatës publikoi një postim në Facebook ku nuk po e kërkonte as përgjegjësinë editoriale për dhënien e këtij “lajmi”. Sepse përgjegjësi ishte vetë.
Mundin për të shkruar, Gërvalla e kishte marrë për një arsye. Ai do të jepte “përgjigje të bollshme” se portali boshnjak “është medium serioz”.
“Pra, po përsëris, ‘Bosna e Lirë’ njihet si medium serioz. RTK përcjell rregullisht lajme nga mediume të huaja me rëndësi që shkruajnë për Kosovën. Gjykoj se këtu nuk kishte motiv objektiv për të censuruar lajmin e një mediumi serioz”, shkroi Gërvalla. Këtu u përqëndrua postimi i tij.
Një mbledhje e bordit të RTK-së ishte mbajtur një ditë më herët dhe ishte paralajmëruar formimi i një komisioni “për ta ndriçuar përgjegjësinë editoriale për këtë lëshim”, përpara se Gërvalla të dilte të nesërmen si përgjegjës, për të thënë se ai “lajm” duhej të jepej.
Pas asaj mbledhjeje, anëtarët e bordit të RTK-së për të cilët Ahmetxhekaj thotë se “në fillim kanë qenë të pavarur”, gënjyen në një komunikatë se Periskopin dhe Nacionalen “RTK në asnjë raportim nuk i ka përmendur”, ashtu siç gënjeu për këtë edhe drejtori i televizionit. Teksti në web-faqe ishte modifikuar dhe ishin hequr emrat e dy mediumeve, gjë për të cilën ka “screenshots” që dëshmojnë.
Bordi, i cili i emëron e i shkarkon drejtorët e RTK-së, tha se ishte shqetësuar për publikimin e “artikullit kontrovers në RTK”, të cilin e cilësoi si “lëshim të qartë”. U paralajmëruan formimi i një komisioni “për ta sqaruar situatën në detaje dhe për ta ndriçuar përgjegjësinë editoriale për këtë lëshim”, si dhe “masa rigoroze konform ligjit dhe akteve të brendshme të RTK-së”.
Çuditërisht, vetë përgjegjësi e përshëndeti ndërmarrjen e këtij hapi si “një mënyrë e mirë për të shqyrtuar detyrat dhe pritshmëritë profesionale në RTK”. I bindur u shpreh se komisioni do t’i japë të drejtë atij.
“Jam i bindur se komisioni do të konfirmojë parimet bazë dhe caqet e standareve etike të gazetarisë, duke vendosur në plan të parë të drejtën sipërore të publikut për informim. E mbi të gjitha të drejtën e RTK-së për të qenë në krye në raportimit edhe kur prej tij ka debat shoqëror”, shkroi Gërvalla.
Dhjetëra gazetarë që punojnë në RTK u distancuan publikisht nga transmetimi i atij “lajmi”. Ata, drejtori i cili s’ka qenë kurrë gazetar, i paralajmëroi se transmetuesi publik do të vazhdojë të funksionojë në këtë mënyrë.
“Kjo nuk mund të na ndalë ne do të raportojmë edhe për ato procese”, paralajmëroi Rilind Gërvalla.
Kur RTK-ja e transmetoi lajmin e rremë të hënën, të njëjtin e shpërndanë me shpejtësi eksponentë të LVV-së, partisë në pushtet. Ndër ta, Dejona Mihali, e cila e pati një përshkrim të ngjashëm si të Rilind Gërvallës për portalin boshnjak.
Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës ka alarmuar se “fushata si kjo rrezikon seriozisht sigurinë e gazetarëve të këtyre dy mediave”, duke thënë se “Vetëvendosja e deputetët e saj duhet të mbahen përgjegjës për nxitjen e urrejtjes dhe sulmeve potenciale kundër tyre”.
AGK-ja, së bashku me shumë organizata joqeveritare dhe aktivistë të shoqërisë civile u bashkuan për të kërkuar njëzëri dorëheqjen e bordit të RTK-së për “mungesë të pavarësisë dhe profesionalizmit në ushtrimin e mandatit të tyre”, pas kësaj situatë të krijuar.
Përtej ngjarjes së fundit, shoqëria civile dhe aktivistët thanë se “një sërë zhvillimesh tjera kanë ndodhur në RTK që japin indikacione të qarta që bordi i transmetuesit nuk funksionon më i pavarur nga partia në pushtet”.
