Nuk ka asnjë institucion publik ku nuk ka persona pa diplomë fallco, tha për mediat, Komisioni Qeveritar për Kontrollin e Certifikatave Fallco në Malin e Zi. Përkthyer në shifra, janë mbi 25 mijë punonjës.
Me një diplomë fallco në duar, më shumë se 25 mijë malazezë janë ulur në një nga zyrat e administratës shtetërore ose mbulojnë ndonjë pozicion. Dhe këto janë vetëm të dhënat e marra nga komisioni qeveritar për kontrollin e diplomave fallco. Jozyrtarisht flitet për më shumë.
Zarija Paviçeviq, anëtare e komisionit qeveritar për kontrollin e diplomave fallco, thekson se nuk ka institucion publik që nuk ka njerëz me njohuri të rreme.
“Këta njerëz po na shkaktojnë dëme afatgjata, në radhë të parë në aspektin e vlerave morale dhe më pas edhe të statusit ekonomik, sepse këta njerëz sigurisht që nuk dinë ta bëjnë punën për të cilën paguhen dhe me punën e tyre të paskrupullt. ndikojnë në shkatërrimin e shoqërisë në afat të gjatë”, thotë Paviçeviq.
Ka shumë falsifikues në arsim, pastaj në sektorin e sigurisë, të cilin Paviçeviq e përshkruan si të shpërndarë. Kujdesi shëndetësor është një shqetësim i veçantë ku, sipas vlerësimeve, të paktën 30% e diplomave janë fallco.
“Në përgjithësi, me sistemin shëndetësor problemin më të madh e kemi pasur me gjimnazin e Tutinit, por Tutini ka metastazuar aq shumë sa që tani ka shkolla si motra… ndër të tjera janë Milutin Milanković, shkolla Perfekt Prijepolje, Sveti. Sava Beograd, Hipokrat, Dositej Obradoviq, Isidora, Krug etj”, shprehet ajo.
Megjithatë, shifrat e marra nga komisioni dhe ato para gjykatave mbivendosen në masë të madhe. Në gjashtë vitet e fundit për këtë krim janë ngritur mbi 100 kallëzime penale në Podgoricë.
Dënimi është ende i rëndë, deri në pesë vjet burg, por në praktikë, atyre u jepen përgjithësisht dënime shumë më të buta dhe shpesh me kusht.
Përveç dënimit gjyqësor, ai është më i madh, thotë Raduloviq, për shkak të dënimit të shoqërisë, që zakonisht pason kur dikujt konfirmohet se ka fallsifikuar diploma. Podgoricasit përveç dënimit i frikësohen edhe punës së punonjësve të tillë.
Deri më tani, rruga për të punuar për fallsifikatorët është lehtësuar nga nostrifikimi i thjeshtë i diplomave, që është një dispozitë që duhet ndryshuar në Ligjin e ri të Arsimit të Lartë.
“Ata dërgojnë një e-mail në një adresë të caktuar dhe pastaj përgjigjen se ai njeri ka përfunduar tek ne dhe vetëm kështu është verifikuar diploma”, thotë Popoviq.
Në të njëjtën kohë, në rajon u ngritën aktakuza kundër disa universiteteve private që u mbyllën.