Dushan Janjiq nga Forumi për Marrëdhënie Etnike, duke komentuar situatën në veri të Kosovës, thotë se ekziston një realitet të ri politik, i cili tregon se nuk ka kthim në dialog dhe se normalizimi po humbet rëndësinë sepse bëhet fjalë për “dashuri e detyruar”.
Duke folur për listën e masave të Vuçiqit për situatën në Kosovë, Janiq thotë se tani është në kërkim të kthimit të situatës nga dhjetori i vitit 2022, sepse asgjë tjetër nuk është e mundur dhe se përgjegjësinë për gjithçka po mundohet t’ia kalojë Kurtit
“Kemi një realitet të ri krahasuar me dhjetorin 2022. Ka dy etiketa. E para është kriza e thellë e sigurisë, e cila ka lënë në hije të gjitha çështjet e tjera. Nga ana tjetër, ajo disiplinoi faktorët politikë shqiptarë për të ndjekur lojtarin kryesor. Dhe fokusi i NATO-s është te siguria ushtarake dhe kjo filloi me sulmin ndaj ushtarëve të NATO-s në Zveçan”, thotë ai për N1
Një tjetër element i rëndësishëm i realitetit politik, shton ai, është fakti se dialogu nuk ka rifilluar.
Ky nuk është normalizim, por ‘dashuri e detyruar’
“Një përkufizim tjetër është se në një situatë të tillë nuk është bërë dialog, por ende zbatohen masat e menaxhimit të konfliktit. Por ato masa korrespondojnë me politikën e Kurtit dhe ai tani efektivisht po merr përsipër funksionet e institucioneve në sistemin e Republikës së Serbisë, të cilat ekzistonin dhe toleroheshin që nga viti 2016”, thekson tutje ai.
Në pyetjen se kush e udhëheq menaxhimin e konfliktit, Janjiq thotë se në radhë të parë janë Borell dhe Lajçak, sepse ata e kanë marrë përgjegjësinë.
“Menaxhimi i konfliktit drejtohet zyrtarisht nga Borell dhe Lajçak, sepse ata morën përgjegjësinë dhe vranë veten.” Kur ishte një krizë ushtarake, britanikët dhe amerikanët duhej të merrnin në terren, diplomacinë dhe tigrat, kjo është Banjska… Një ngjarje që mund të kthehej në një përplasje shumë më dramatike u përgjua. Askush nuk dëshiron të ndryshojë menaxhimin e konfliktit, nuk ka kthim në dialog. Normalizimi humbet rëndësinë e tij, sepse tani bëhet fjalë për dashuri me forcë, dmth. duke imponuar normalizim, që është në kundërshtim me konceptin e normalizimit”, shton ai
Duke folur për grupin e kërkesave dhe masave të Vuçiq për Kosovën, ai thotë se presidenti serb po kërkon kthim në atë që ka qenë më parë.
Vuçiq po kërkon një rikthim në atë që ishte më parë, atë dhjetor”. Vuçiq kërkon që të hapen garancitë nga ajo periudhë. Kjo ishte periudha përpara se Beogradi të fillonte masat e marketingut të sigurisë, duke provokuar një krizë në terren, pastaj barrikada dhe deri në Banjska. “Është një fazë kur Beogradi e ka nënshtruar të gjithë politikën e tij përballjes me Kurtin, duke injoruar historinë kryesore, që është ruajtja e çdo lloj paqeje dhe mungesa e konflikteve të armatosura”, theksoi ai.
Janjiq thekson se pikëpamjet e Vuçiqit burojnë nga fakti se asgjë tjetër nuk është e mundur, por edhe sepse ai dëshiron që përgjegjësinë për të gjitha ngjarjet t’ia kalojë Kurtit
Koncepti i minuar i Asociacionit
Janjiq thekson se është e qartë se duhet të ketë ndryshime serioze të personelit, sepse është e qartë se shteti nuk funksionon.
“Nuk mund ta imagjinoj që kjo qeveri e ka këtë doktrinë dhe nuk po i pyes se çfarë nuk mund të bëjnë. Masat e reagimit duhen krahasuar jo vetëm me situatën në terren dhe me atë që po bën Kurti, por edhe me atë që mund të bëjë administrata juaj… Shikoni paketën e masave… Dikush duhet të largohet nga ai ekip, sepse ju duhet, e kanë bërë paralelisht me heqjen e barrikadave. Nuk mund të bësh krizë, të ngresh barrikada, të shohësh që nuk funksionojnë, t’i heqësh me presion dhe pastaj të mos ndjekësh çështjen e zgjedhjeve. Gjithçka tjetër, që keni ndërmend të hapni në vendkalimin në anën e Rashkës, lajmëtarët,… Çfarë duhet të bëjnë njerëzit me ato letra? Nuk vlejnë në Kosovë”, thekson më tej ai
Janjiq beson se Kurti udhëheq një politikë të njëanshme dhe se duke iu bashkuar institucioneve serbe në veri të Kosovës, ka cenuar konceptin themelor të Vuçiqit, që është Bashkimi i Komunave me shumicë Serbe.
“Kosova në vitin 2014 ishte rajon i suksesit, ndërsa tani është zonë nën masa të veçanta sociale. Njerëz, a e dimë se nga kemi ardhur? Ky është një tregues real se sa larg ka arritur politika. Nëse më në fund e dimë se në Kosovë shkon e njëjta shumë parash si në Vojvodinë, ku janë ato para? Epo, le të shohim se ku janë. Ata janë këtu. Në Beograd, mbi ujë, në pasurinë e njerëzve që përfaqësonin serbët”.
“Ajo që nuk kemi është se çfarë argumentesh ekonomike do të bëjë Serbia fillimisht, që të regjistrojë dëmin që ka ndodhur dhe të kthehet në lojë në tregun e Kosovës, do të thotë të kthehen serbët”, tha ai në fund për N1
