Hapësira midis asaj që thonë me fjalë shtetet perëndimore dhe asaj që vërtet ndihmon Kievin mbetet e madhe.
Ndihmat perëndimore për Ukrainën u rritën me 70 miliardë euro midis shtatorit dhe tetorit, të paktën sa i përket premtimeve. Megjithatë, mbetet një hendek i madh midis asaj që komuniteti ndërkombëtar, veçanërisht Bashkimi Europian dhe Shtetet e Bashkuara, premton dhe asaj që në të vërtetë mbërrin në Kiev. Të dhënat janë ato që ofron Instituti për Ekonominë Botërore të Kielit, në Gjermani, i cili nga fillimi i konfliktit ka regjistruar mbështetje perëndimore për Ukrainën.
Ukraina Support Tracker monitoron në mënyrë sistematike vlerën e ndihmave që qeveritë e 41 vendeve perëndimore kanë premtuar që nga shkurti 2022, përfshirë shtetet anëtare të Bashkimit Europian, vendet e G7, si dhe Australi, Koreja e Jugut, Turqia, Norvegjia, Zelanda e Re, Kina, Tajvani, India, Islanda dhe Zvicra. Merren parasysh angazhimet që kanë marrë shtetet ose organizatat qeveritare ndaj qeverisë ukrainase, ndërsa donacionet private ose angazhimet e institucioneve ndërkombëtare si Kryqi i Kuq nuk përfshihen. Të dhënat e fundit janë të përditësuara deri më 31 tetor dhe përfshijnë mbështetje financiare, humanitare dhe natyrisht ushtarake për Kievin.
Premtime dhe vonesa
Sipas Institutit për Ekonominë Botërore të Kielit, Perëndimi vazhdon të ofrojë mbështetje, por hendeku midis asaj që është deklaruar dhe asaj që është dorëzuar është i madh: aktualisht ekziston një dallim i rëndësishëm midis 241 miliardë eurove, të cilat janë premtuar që nga shkurti i vitit 2022, dhe atyre që janë vërtet ndarë për Kievin, 125 miliardë euro.
Pothuajse gjysma e asaj që është premtuar nuk ka mbërritur ende. Edhe Shtetet e Bashkuara janë vonuar, me 88 miliardë euro nga 119 miliardë të premtuar. Shpjegimi i këtij dallimi të madh nga ana europiane qëndron në rritjen e ndihmave financiare të premtuara në tetor, me rreth 52 miliardë euro, nga të cilat 35 miliardë euro vijnë nga Bashkimi Europian dhe institucionet e tij. SHBA kanë premtuar ndihma financiare prej 18 miliardë eurosh. Të gjithë këta fonde ende nuk kanë mbërritur në arkën e Ukrainës.
Ardhja e Trump mund ta komplikoje situatën
Sa i përket Shteteve të Bashkuara, vlen të theksohet se nga sasia e ofruar në këto tre vite, 59,9 miliardë euro janë armë: megjithëse Uashingtoni ka miratuar kontribuime ushtarake të rëndësishme, fondet amerikane tani janë thuajse të shteruara dhe ardhja e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë mund ta komplikojë më tej situatën për Kievin. Disa paralajmërime kanë filluar këtë javë kur presidenti i Dhomës së Përfaqësuesve, republikanin Mike Johnson, deklaroi se nuk do të votohej kërkesa për 24 miliardë dollarë ndihma shtesë për Ukrainën që Joe Biden po përgatiste para se të largohej nga posti. Nëse pas votimit të 5 nëntorit administrata në ikje miratoi përdorimin e sistemeve raketore ATACMS për të goditur thellë territorin rus, udhëheqësia e re e ardhshme ka dhënë sinjale të qarta për një reduktim të mbështetjes, si në sasi, ashtu edhe në cilësi.
Pasojat në terren
Numrat e Ukraine Support Tracker tregojnë se Ukraina po vuan gjithashtu nga një hendek kohor në marrjen e ndihmave që pastaj shndërrohet në vështirësi, si në ekonomi, ashtu edhe në shoqëri dhe në fushën e betejës. Nëse mbështetja financiare ka qenë mjaftueshëm e mjaftueshme deri tani për të mbajtur në këmbë sistemin shtetëror dhe për të mos lënë të shkatërrohet ekonomia, falë marrëveshjeve me kreditorët ndërkombëtarë që kanë hequr dorë nga disa kërkesa të tyre, mbështetja ushtarake gjithmonë ka qenë nën nevojat e shprehura nga presidenti Voldymyr Zelensky dhe ka çuar në situatën aktuale, ku Ukraina është në vështirësi të thella përgjatë të gjithë vijës së frontit. Problemet nuk janë vetëm të vonesës së ndihmave ushtarake, por edhe në sasinë dhe cilësinë e tyre.
Edhe pse për shkak të karakteristikave, lloje të ndryshme armësh nuk mund të jenë gjithsesi ndryshues të lojës, nga tanket Leopard 2, avionët luftarakë F16 deri te ATACMS, një numër i madh mund të mundësojë një përgjigje më të mirë mbrojtëse për Kievin, por për momentin nuk duket se sasitë e ofruara nga aleanca perëndimore kanë prodhuar efekte të dukshme. Muajt e fundit të konfliktit kanë treguar si Ukraina ka qenë e detyruar të tërhiqet përballë ofensivës ruse, edhe për shkak të kësaj, përveç faktorëve të tjerë që ndikojnë në zhvillimin e luftës të lodhjes. Për të kuptuar se çfarë do të ndodhë në muajt e ardhshëm, nëse do të kërkohet një strategji konkrete dalëse nga të gjithë aktorët, apo nëse do të mbetet një konflikt i pazgjidhur, do të duhet të presim veprimet konkrete të Trump dhe të Shteteve të Bashkuara, ndaj të cilave Bashkimi Europian do të duhet të përshtatet, në rolin e tij tashmë të konsoliduar të nënshtruar./Informim.net
