Ukraina dhe SHBA-ja nënshkruan të mërkurën një marrëveshje të promovuar shumë nga presidenti i SHBA-së, Donald Trump, që do t’i japë Shteteve të Bashkuara akses preferencial në marrëveshjet e reja të mineraleve të Ukrainës dhe do të financojë investimet në rindërtimin e Ukrainës.
Të dy vendet nënshkruan marrëveshjen në Uashington pas muajsh negociatash nganjëherë të vështira, me pasiguri që vazhdoi deri në momentin e fundit me fjalën e një pengese të orës së njëmbëdhjetë.
Marrëveshja krijon një fond të përbashkët investimi për rindërtimin e Ukrainës, ndërsa Trump përpiqet të sigurojë një zgjidhje paqeje në luftën trevjeçare të Rusisë në Ukrainë.
Marrëveshja është thelbësore në përpjekjet e Kievit për të përmirësuar lidhjet me Trump dhe Shtëpinë e Bardhë, të cilat u prishën pasi ai mori detyrën në janar. Zyrtarët ukrainas kanë shpresuar se marrëveshja do të siguronte mbështetjen e vazhdueshme të SHBA për mbrojtjen e Ukrainës kundër Rusisë.
Sekretari i Thesarit i SHBA-së Scott Bessent dhe zëvendëskryeministrja e parë e Ukrainës, Yulia Svyrydenko u treguan duke nënshkruar marrëveshjen në një foto të postuar në X nga Thesari, e cila tha se marrëveshja “signalizon qartë angazhimin e administratës Trump për një Ukrainë të lirë, sovrane dhe të begatë”.
Svyrydenko shkroi në X se marrëveshja parashikon që Uashingtoni të kontribuojë në fond.
“Përveç kontributeve të drejtpërdrejta financiare, ajo mund të ofrojë gjithashtu ndihmë të RE – për shembull sistemet e mbrojtjes ajrore për Ukrainën,” tha ajo. Uashingtoni nuk e adresoi drejtpërdrejt këtë sugjerim.
SHBA ka qenë donatori i vetëm më i madh ushtarak i Ukrainës që nga pushtimi i Rusisë në vitin 2022 me ndihmë prej më shumë se 64 miliardë euro (72 miliardë dollarë), sipas Institutit Kiel në Gjermani.
Përpara nënshkrimit, Trump përsëriti të mërkurën se SHBA duhet të marrë diçka për ndihmën e saj për Kievin, pra përpjekjen për të siguruar një marrëveshje për depozitat e shumta të Ukrainës të mineraleve të rralla të tokës.
Në shpalljen e marrëveshjes, Thesari i SHBA tha se partneriteti njohu “mbështetjen e rëndësishme financiare dhe materiale që populli i Shteteve të Bashkuara i ka dhënë mbrojtjes së Ukrainës që nga ajo kohë.
