Brukseli ka nisur zyrtarisht procesin e heqjes graduale të masave ndëshkuese ndaj Kosovës, një lëvizje që konsiderohet më shumë simbolike sesa substanciale në këtë fazë të parë. Lajmi u konfirmua nga Komisioni Evropian në një përgjigje për mediat, ku theksohet se procesi do të jetë i kushtëzuar, i kthyeshëm dhe i mbikëqyrur nga afër.
Zyra për Shtyp e Komisionit Evropian bëri të ditur se kjo fazë vjen pas një shkëmbimi qëndrimesh mes shteteve anëtare të BE-së, gjatë takimit të ministrave të jashtëm në muajin prill. Ndërkohë, burime diplomatike në Bruksel sqarojnë se masa fillestare kanë karakter më shumë politik dhe sinjalizues, se sa ndikim të drejtpërdrejtë në marrëdhëniet bilaterale apo financiare.
Si pjesë e këtij hapi të parë, Bashkimi Evropian ka zhbllokuar funksionimin e nënkomiteteve me Kosovën dhe ka rifilluar asistencën teknike përmes Fondit të Investimeve për Ballkanin Perëndimor. Këto masa përbëjnë një përmirësim të lehtë në raportet BE–Kosovë, por nuk përfaqësojnë ende rikthimin e plotë të marrëdhënieve në nivelin e mëparshëm.
Sipas burimeve në Bruksel, heqja e plotë e masave kërkon pajtim unanim të të gjitha shteteve anëtare, gjë që aktualisht mungon. Për të arritur këtë konsensus, kërkohen veprime konkrete dhe të qarta nga autoritetet kosovare, në përputhje me konkluzionet e dhjetorit të kaluar.
Në ato konkluzione, BE nënvizoi se lehtësimi i masave do të ndodhë në mënyrë të sinkronizuar me hapa realë drejt uljes së tensioneve në veri të Kosovës dhe rikthimit të stabilitetit institucional. Deri atëherë, çdo hap i Brukselit do të mbetet i kushtëzuar dhe me karakter paralajmërues.
Ky zhvillim i fundit tregon se BE është e gatshme të rikthejë rrugën e bashkëpunimit me Kosovën, por në mënyrë të kujdesshme dhe duke i dhënë prioritet stabilitetit dhe sundimit të ligjit në terren.
Reagimi nga autoritetet kosovare: “Hap i drejtë dhe i mirëpritur”
Qeveria e Kosovës ka mirëpritur vendimin e Komisionit Evropian, duke e cilësuar atë si një hap të drejtë dhe të vonuar, që reflekton angazhimin konstruktiv të institucioneve të vendit në adresimin e kërkesave të BE-së.
Në një reagim zyrtar, zëdhënësi i qeverisë theksoi:
“Ky është një hap në drejtimin e duhur, që dëshmon se Bashkimi Evropian po e vlerëson përkushtimin tonë për sundim të ligjit, de-përshkallëzim në veri dhe dialog të sinqertë. Ne mbetemi të përkushtuar për të vazhduar bashkëpunimin me partnerët tanë evropianë.”
Qeveria gjithashtu nënvizoi se pret që masa të tjera ndëshkuese të hiqen në vijim, ndërsa Kosova vazhdon të zbatojë reformat e kërkuara dhe të kontribuojë në stabilitetin rajonal.
Për më tepër, autoritetet kosovare u shprehën se janë të gatshme të bashkëpunojnë ngushtë me BE-në për të çuar përpara agjendën e integrimit dhe të forcojnë partneritetin euroatlantik.