Diplomatët nga Irani dhe tre palët evropiane të mbetura në një marrëveshje bërthamore të vitit 2015 u takuan në Stamboll të premten, thanë zyrtarët iranianë dhe britanikë, raundi i tyre i parë i bisedimeve që nga fillimi i bisedimeve bërthamore të SHBA-së me Teheranin në prill.
Bisedimet mes diplomatëve të lartë nga Irani dhe Britania, Franca dhe Gjermania – të njohura si E3 – u zhvilluan ndërsa Presidenti i SHBA Donald Trump shtyn për një marrëveshje për të kufizuar programin bërthamor të Iranit. Të premten ai i bëri thirrje Iranit të lëvizë shpejt pasi tha se administrata e tij i kishte paraqitur një propozim Iranit.
Një burim iranian i afërt me ekipin negociator tha se Teherani nuk e ka marrë ende propozimin e SHBA-së, “por Omani e ka marrë atë dhe do t’ia dorëzojë Teheranit së shpejti”.
Fuqitë evropiane nuk janë pjesë e negociatave aktuale midis Iranit dhe Shteteve të Bashkuara, raundi i katërt i të cilave përfundoi në Oman të dielën. Një raund i ri nuk është caktuar ende.
Megjithatë, ata kanë mbajtur bisedime të përsëritura me iranianët më së fundi në mars, ku diskutuan se si i shihnin parametrat e një marrëveshjeje për të zëvendësuar marrëveshjen e 2015-ës.
Të tre fuqitë kanë kërkuar të koordinojnë me Uashingtonin veçanërisht nëse dhe kur duhet të rivendosin sanksionet e OKB-së kundër Teheranit – të njohura në qarqet diplomatike si “mekanizmi i kthimit” – nëse nuk arrihet marrëveshje.
Ky koordinim nuk ka qenë i lehtë me diplomatët evropianë që ankohen për mungesën e qartësisë në politikën e SHBA-së për negociatat e saj me Teheranin.
Irani dhe evropianët ranë dakord të zhvillojnë bisedime të mëtejshme nëse është e nevojshme, tha zëvendësministri i Jashtëm i Iranit Kazem Gharibabadi në X të premten.
“Irani dhe tre vendet evropiane janë të vendosur të ruajnë dhe përdorin optimalisht diplomacinë,” tha Gharibabadi. “Ne do të takohemi përsëri për të vazhduar diskutimet nëse është e nevojshme.”
Diplomati britanik Christian Turner tha në X se Irani dhe E3 ndanë një angazhim për dialog dhe se ata ranë dakord të takoheshin përsëri, pa dhënë një afat kohor.
Sipas kushteve të një rezolute të OKB-së që ratifikon paktin bërthamor të vitit 2015, tre fuqitë evropiane kanë afat deri më 18 tetor për të aktivizuar mekanizmin e kthimit të shpejtë përpara se rezoluta të përfundojë.
Sipas diplomatëve dhe një dokumenti të parë nga Reuters, vendet e E3 mund ta bëjnë këtë deri në gusht nëse deri atëherë nuk mund të gjendet një marrëveshje thelbësore.