Një gjykatë amerikane bllokoi dje hyrjen në fuqi të asaj që Presidenti i SHBA-së, Donald Trump e quan tarifa të Ditës së Çlirimit, duke vendosur se ai kishte tejkaluar autoritetin e tij.
Gjykata e Tregtisë Ndërkombëtare me seli në Manhattan tha se Kushtetuta e SHBA-së i jep Kongresit autoritet ekskluziv për të rregulluar tregtinë me vendet e tjera, i cili nuk anashkalohet nga fuqitë e jashtëzakonshme të presidentit për të mbrojtur ekonominë e SHBA-së.
“Gjykata nuk vendos mbi mençurinë ose efektivitetin e mundshëm të përdorimit të tarifave nga presidenti si mjet ndikimi. Ky përdorim është i palejueshëm jo sepse është i paarsyeshëm ose joefektiv, por sepse (ligji federal) nuk e lejon atë”, tha paneli prej tre gjyqtarësh në vendim.
Vendimi erdhi në bazë të dy padive, njëra e ngritur nga Qendra e Drejtësisë Liberty në emër të pesë kompanive të vogla amerikane që importojnë mallra nga vendet që i nënshtrohen tarifave, dhe tjetra nga 13 shtete të SHBA-së.
Kompanitë kanë thënë se tarifat do të dëmtojnë aftësinë e tyre për të bërë biznes.
Të paktën pesë padi të tjera nuk janë zgjidhur ende.
Prokurori i Përgjithshëm i Oregonit, Dan Rayfield, një demokrat, zyra e të cilit po udhëheq padinë e shtetit, i quajti tarifat e Trump të paligjshme, të pamatura dhe ekonomikisht katastrofike.
“Ky vendim riafirmon se ligjet tona kanë rëndësi dhe se vendimet tregtare nuk mund të merren sipas tekave të presidentit”, tha Rayfield në një deklaratë.
Trump pretendon se ka autoritet të gjerë për të vendosur tarifa sipas Aktit Ndërkombëtar të Fuqive Ekonomike të Emergjencës (IEEPA), i cili synon të adresojë kërcënimet “e jashtëzakonshme” gjatë një emergjence kombëtare.
Ligji është përdorur historikisht për të vendosur sanksione ndaj armiqve të SHBA-së ose për të ngrirë asetet e tyre. Trump është presidenti i parë amerikan që e përdor atë për të vendosur tarifa.
Duke vendosur tarifa në fillim të prillit, Trump e quajti deficitin tregtar një emergjencë kombëtare, duke justifikuar tarifën e tij të përgjithshme prej 10 përqind për të gjitha importet, me norma më të larta për vendet me të cilat Shtetet e Bashkuara kanë deficitet më të mëdha tregtare, veçanërisht Kinën.
Shumë nga këto tarifa specifike për vendin u pezulluan një javë më vonë.
Trump tha të premten se ishte i pakënaqur me ritmin e negociatave tregtare me BE-në dhe kërcënoi të vendoste tarifa prej 50 përqind për të gjitha mallrat e BE-së duke filluar nga 1 qershori. Por më pas ai pranoi të zgjasë afatin për negociatat tregtare deri më 9 korrik.
Administrata Trump tha se do ta apelonte vendimin.
