Bota po përgatitet për pesë vitet më të nxehta të regjistruara ndonjëherë, me një probabilitet prej 80% që një tjetër rekord global i temperaturës vjetore të thyhet deri në vitin 2029. Kjo është paralajmërimi i fortë që vjen nga Organizata Botërore Meteorologjike dhe Zyra Meteorologjike e Mbretërisë së Bashkuar, dy ndër institucionet më të besuara për klimën globale.
Sipas raportit të publikuar të mërkurën, nuk është më çështje nëse bota do të tejkalojë pragun prej 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale – por kur. Dhe kjo mund të ndodhë që brenda vitit.
“Temperaturat më të larta globale përkthehen drejtpërdrejt në më shumë ekstreme klimatike: uragane më të fuqishme, reshje më të denduara, thatësira dhe zjarre shkatërruese”, thotë Natalie Mahowald nga Universiteti Cornell.
2 gradë Celsius – prag alarmi në horizont
Për herë të parë, shkencëtarët nuk përjashtojnë më mundësinë që në vitet e ardhshme, temperatura mesatare globale të kalojë edhe kufirin e dytë të Marrëveshjes së Parisit: 2°C. Ky do të ishte një skenar shumë më i rrezikshëm për shëndetin e njerëzve dhe ekosistemet.
“Do të ketë më shumë vdekje nga valët e të nxehtit, rritje të sëmundjeve të lidhura me temperaturën dhe rreziqe të mëdha për bujqësinë”, paralajmëron Richard Betts, studiues në Universitetin e Exeter.
Arktiku nxehet më shpejt, detet ngrihen më shumë
Një tjetër alarm vjen nga veriut. Arktiku po ngrohet 3.5 herë më shpejt se pjesa tjetër e planetit, duke kontribuar në shkrirjen e akullit dhe rritjen e nivelit të deteve.
Ndërkohë, ciklet natyrore si El Niño nuk po arrijnë më të sjellin qetësim. Sipas shkencëtarëve, çdo rritje e temperaturës shtohet si një “kërcim” në një shkallë që tashmë nuk po zbret më.
“Temperaturat rekord po bëhen normaliteti i ri”, thekson Rob Jackson nga Universiteti i Stanfordit.
A është ende koha për të vepruar?
Po, por dritarja e mundësive po ngushtohet me shpejtësi. Shkencëtarët nxisin qeveritë, qytetarët dhe bizneset të përshpejtojnë masat për uljen e emetimeve dhe përshtatjen me realitetin e ri të klimës. Përndryshe, pesë vitet e ardhshme nuk do të jenë vetëm më të nxehtat, por edhe më të rrezikshmet që njerëzimi ka përjetuar ndonjëherë.
