Qeveritë dhe kompanitë evropiane reaguan me lehtësim dhe shqetësim të hënën ndaj marrëveshjes kornizë tregtare të arritur me Presidentin e SHBA-së Donald Trump, duke pranuar atë që u pa si një marrëveshje e pabalancuar, por që shmangu një luftë më të thellë tregtare.
Marrëveshja, e njoftuar të dielën midis dy ekonomive që përbëjnë pothuajse një të tretën e tregtisë globale, do të shohë SHBA-në të vendosë një tarifë importi prej 15% për shumicën e mallrave të BE-së – gjysma e normës së kërcënuar, por shumë më tepër sesa ajo që shpresonin evropianët.
Megjithatë, shumë nga specifikat e marrëveshjes nuk u bënë të ditura menjëherë.
“Ndërsa presim detaje të plota të marrëveshjes së re tregtare BE-SHBA, një gjë është e qartë: ky është një moment lehtësimi, por jo festimi”, shkroi kryeministri belg Bart De Wever në X. “Tarifat do të rriten në disa fusha dhe disa çështje kyçe mbeten të pazgjidhura”.
Trump tha se marrëveshja, duke përfshirë një premtim investimi që kryeson marrëveshjen prej 550 miliardë dollarësh të nënshkruar me Japoninë javën e kaluar, do të zgjeronte lidhjet midis fuqive transatlantike pas viteve të asaj që ai e quajti trajtim të padrejtë të eksportuesve amerikanë.
Do të sjellë qartësi për prodhuesit evropianë të makinave, aeroplanëve dhe kimikateve. Por BE fillimisht kishte shpresuar për një marrëveshje tarife zero-për-zero. Dhe tarifa bazë prej 15%, ndërsa një përmirësim në normën e kërcënuar prej 30%, krahasohet me një normë mesatare të tarifës së importit të SHBA-së prej rreth 2.5% vitin e kaluar para kthimit të Trump në Shtëpinë e Bardhë.
Kryetarja e Komisionit Evropian, Von der Leyen, duke e përshkruar Trumpin si një negociator të ashpër, u tha gazetarëve të dielën se kjo ishte “më e mira që mund të merrnim”.
Aksionet evropiane u hapën të hënën, me STOXX 600 në nivelin më të lartë katërmujor dhe të gjitha bursat e tjera të mëdha gjithashtu në rritje. Aksionet e teknologjisë dhe kujdesit shëndetësor kryesuan.
“Norma 15% është më e mirë nga sa kishte frikë tregu”, tha ekonomisti i Jefferies, Mohit Kumar.
Kancelari gjerman Friedrich Merz e përshëndeti marrëveshjen, duke thënë se ajo shmangu një konflikt tregtar që do të kishte goditur rëndë ekonominë e Gjermanisë të orientuar nga eksportet dhe sektorin e saj të madh të automobilave.