Fondacioni Kundër Kancerit ka bërë një thirrje të fortë për ndalimin global të filtrave të cigareve, duke i konsideruar si një burim të madh ndotjeje plastike dhe krejtësisht të padobishëm për shëndetin e duhanpirësve.
Kjo iniciativë vjen në një moment kritik, ndërsa përfaqësues nga rreth 180 vende janë mbledhur në Gjenevë për të negociuar një traktat ndërkombëtar për ndalimin e ndotjes plastike.
Në një deklaratë publike, Fondacioni thekson se mospërfshirja e filtrave të cigareve në këtë traktat do të ishte një lëshim i papranueshëm, duke qenë se ata përfaqësojnë një nga plastmasat njëpërdorimshe më të hedhura në mjedis në shkallë globale.
Filtrat nuk mbrojnë nga kanceri – përkundrazi, ndotin planetin
Sipas Fondacionit dhe një sërë organizatash partnere, filtrat e cigareve nuk ofrojnë asnjë mbrojtje reale ndaj sëmundjeve që shkakton duhani. “Filtrat janë një iluzion sigurie i krijuar nga industria e duhanit që në vitet ’50 për të qetësuar frikën e publikut nga kanceri i mushkërive”, thuhet në deklaratë, përcjell Informim.net.
Por jo vetëm që nuk mbrojnë, filtrat përbëhen nga acetat celuloze, një plastikë që mund të qëndrojë në mjedis për dhjetëra vjet pa u shpërbërë, duke ndotur tokën, detet dhe duke përbërë rrezik për ekosistemet detare.
Thirrje për ndalim total, përfshirë filtrat “bio”
Fondacioni kërkon ndalimin e plotë të të gjithë llojeve të filtrave, përfshirë edhe ato që marketingohen si “ekologjikë” apo “biodegradueshëm”, duke i konsideruar si strategji mashtruese të industrisë së duhanit. Kjo kërkesë mbështetet edhe nga Këshilli i Lartë i Shëndetësisë, i cili në vitin 2023 rekomandoi një ndalim të përgjithshëm.
Industria e duhanit të paguajë ndotjen që shkakton
Përveç ndalimit, Fondacioni propozon një qasje të qartë të bazuar në parimin “ndotësi paguan”: industria e duhanit duhet të mbahet përgjegjëse financiarisht për ndotjen që shkaktojnë produktet e saj, si dhe për kostot e pastrimit dhe menaxhimit të mbetjeve.
“Qeveritë duhet të organizojnë fushata ndërgjegjësimi të pavarura nga ndikimi i industrisë së duhanit dhe të krijojnë sisteme të detyrueshme për grumbullimin dhe trajtimin e mbetjeve të duhanit”, shton më tej deklarata.
Një mundësi historike në Gjenevë
Takimi i vendeve në Gjenevë shihet si një mundësi historike për të vendosur masa konkrete dhe të detyrueshme ndërkombëtare ndaj ndotjes plastike. Ekspertët theksojnë se një traktat i tillë nuk do të ishte i plotë pa adresuar edhe filtrat e cigareve – të cilët çdo vit hedhin në mjedis miliona kilogramë mikroplastikë.
Në një epokë ku mbrojtja e shëndetit dhe mjedisit janë emergjenca globale, heqja dorë nga filtrat e cigareve paraqet një hap të nevojshëm dhe urgjent – për shëndetin e njerëzve dhe për të ardhmen e planetit./Informim.net
