Një studim i ri nga Klinika Mayo ka zbuluar disa fakte që të hapin sytë lidhur me sulmet në zemër tek të rriturit më të rinj, veçanërisht tek gratë, të cilat mund të ndryshojnë mënyrën se si kuptohen dhe trajtohen këto ngjarje të rënda.
Ky studim, i botuar në Journal of the American College of Cardiology, analizoi të dhëna nga mbi 15 vite të Projektit të Epidemiologjisë së Rochester dhe zbuloi disa modele befasuese në shkaqet e sulmeve në zemër te të rriturit e rinj.
Së pari, shkaku më i zakonshëm i sulmeve në zemër, ateroskleroza (pllakat bllokuese të arterieve), vazhdon të mbetet shkaku kryesor në përgjithësi. Megjithatë, dallimet gjinore janë të dukshme: tek burrat nën 65 vjeç, ateroskleroza ishte përgjegjëse për rreth 75% të rasteve, ndërsa tek gratë në të njëjtën grupmoshë, ajo ishte shkaku vetëm në rreth 47% të rasteve. Kjo do të thotë se mbi gjysmën e sulmeve në zemër tek gratë vijnë nga shkaqe më pak të njohura.
Një nga këto shkaqe “të fshehura” është diseksioni spontan i arteries koronare (SCAD), një çarje e papritur në murin e arteries që mund të shkaktojë mpiksje gjaku dhe bllokim të qarkullimit – pa pasur fare pllaka. SCAD është veçanërisht i zakonshëm tek gratë më të reja dhe shpesh keqinterpretohet si një atak tradicional në zemër. Nëse trajtohet me stenta ose ndërhyrje kirurgjikale si një atak klasik, mund të shkaktojë më shumë dëm sesa dobi. Studimi tregoi se SCAD është gati gjashtë herë më i zakonshëm tek gratë sesa tek burrat.
Një tjetër shkak jo tradicional janë të ashtuquajturat “atake në zemër nga stresi”, të shkaktuara nga faktorë si anemia e rëndë ose infeksionet. Këto raste përbënin shkakun e dytë më të zakonshëm të sulmeve në zemër në këtë studim dhe kishin shkallën më të lartë të vdekshmërisë në një periudhë pesëvjeçare – rreth 33%. Kjo do të thotë se njerëzit që kishin kaluar sulme në zemër të shkaktuara nga infeksione të rënda kishin gjasa më të vogla për të mbijetuar, krahasuar me ata që kishin sëmundje klasike të arterieve.
Studimi gjithashtu theksoi se sulmet në zemër “plotësisht të pashpjegueshme” ishin jashtëzakonisht të rralla – më pak se 3% e rasteve – pasi rastet u analizuan me kujdes. Kjo është një e dhënë pozitive, pasi sugjeron që në shumicën e rasteve ekzistojnë shkaqe të identifikueshme që mund të ndihmojnë në përcaktimin e trajtimit të duhur.
Ky hulumtim nënvizon sa e rëndësishme është të identifikohet shkaku i saktë i një ataku në zemër, e jo vetëm të trajtohen simptomat. Kur shkaku rrënjësor nuk kuptohet saktë, trajtimi mund të mos funksionojë – ose madje të jetë i rrezikshëm.
