Paraqitja e ish-ndihmës sekretarit amerikan të Shtetit, James Rubin, si dëshmitar në Dhomat e Specializuara të Kosovës në Hagë, ka ngjallur reagime të shumta në qarqet juridike dhe diplomatike. Rubin, i cili ka qenë i pranishëm në Kosovë gjatë periudhës së luftës dhe ka bashkëpunuar ngushtë me Hashim Thaçin, është dëshmitari i parë i mbrojtjes në procesin kundër ish-presidentit të Kosovës, i akuzuar për krime lufte dhe pjesëmarrje në një ndërmarrje kriminale të përbashkët.
Ish-gjyqtari amerikan i EULEX-it, Dean Pineles, ka vlerësuar dëshminë e Rubin si potencialisht vendimtare.
“Rubin është një diplomat me përvojë të thellë dhe njohje të drejtpërdrejtë të zhvillimeve në Kosovë. Ai e ka përshkruar Thaçin si fytyrën politike të UÇK-së, por pa autoritet vendimmarrës ushtarak,” ka deklaruar Pineles.
Sipas tij, kjo dëshmi mund të sfidojë drejtpërdrejt teorinë e prokurorisë, e cila pretendon se Thaçi ishte në krye të një strukture të centralizuar që udhëhiqte krimet e luftës.
Rubin ka dëshmuar se Thaçi nuk kishte pushtet për të marrë vendime operative dhe se struktura e UÇK-së ishte më e decentralizuar sesa e paraqitur nga prokuroria. Ai ka përmendur edhe rolin e tij në konferencën e Rambujesë dhe gjatë procesit të demilitarizimit të UÇK-së, duke theksuar se Thaçi kërkonte garanci nga NATO dhe konsultime me figura të tjera si Adem Demaçi.
Pineles ka shprehur shqetësim për kohën e gjatë të paraburgimit të Thaçit dhe të bashkëakuzuarve të tjerë, ndërsa ka pranuar se prokuroria ka ngritur shqetësime për përpjekje të supozuara për të ndikuar në dëshmitarët.
Procesi gjyqësor në Hagë po hyn në fazën përfundimtare, me mbrojtjen që ka parashikuar thirrjen e rreth 11 dëshmitarëve për të kundërshtuar akuzat e ngritura nga prokuroria, e cila ka paraqitur mbi 3,000 prova materiale dhe ka dëgjuar 125 dëshmitarë që nga nisja e gjykimit në vitin 2023.
