NATO po harton garanci sigurie shumështresore për të siguruar që Rusia të mos e sulmojë më kurrë Ukrainën pas çdo marrëveshjeje të mundshme paqeje, tha Sekretari i Përgjithshëm Mark Rutte , duke paralajmëruar se Moska nuk duhet të ketë asnjë dyshim se çdo sulm i ripërtërirë do të shkaktonte një përgjigje “shkatërruese”.
Duke folur në një konferencë të përbashkët për shtyp në Poloni me zëvendëskryeministrin dhe ministrin e Mbrojtjes Wladyslaw Kosiniak-Kamysz , Rutte tha se çështja e sigurisë së Ukrainës shkon përtej përpjekjes së vazhdueshme për paqe dhe mbetet qendrore për strategjinë afatgjatë të NATO-s.
“Presidenti rus Vladimir Putin duhet ta dijë se pas një marrëveshjeje paqeje, nëse ai do të përpiqet të sulmojë përsëri Ukrainën, reagimi do të jetë shkatërrues dhe kjo është pikërisht mënyra se si po i hartojmë këto garanci sigurie”, tha ai.
Rutte përsëriti angazhimin politik të NATO-s ndaj të ardhmes euroatlantike të Ukrainës, duke kujtuar se aleatët ranë dakord në Samitin e Uashingtonit të vitit 2024 mbi “rrugën e pakthyeshme” të Ukrainës drejt anëtarësimit në NATO. Megjithatë, ai pranoi se, në terma praktikë, unanimiteti midis aleatëve aktualisht mungon.
“Ndërsa flasim, disa aleatë po thonë se nuk do të japin pëlqimin e tyre dhe për këtë arsye nuk do të japin unanimitet për hyrjen e Ukrainës në NATO, vende si Hungaria, Shtetet e Bashkuara, Sllovakia dhe ndoshta disa të tjera”, tha Rutte.
Duke pasur parasysh këto kufizime, Rutte tha se aleatët po përqendrohen në garanci alternative për të penguar sulmet e ardhshme ruse nëse anëtarësimi në NATO nuk është i realizueshëm pas një armëpushimi ose marrëveshjeje paqeje.
Ai përshkroi një arkitekturë sigurie me tre shtresa, duke filluar me forcat e armatosura të Ukrainës si vija e parë e mbrojtjes. Shtresa e dytë do të përfshinte mbështetjen nga “koalicioni i të vullnetshmëve”, i udhëhequr nga Mbretëria e Bashkuar dhe Franca, me vendet evropiane dhe Kanadanë që kontribuojnë në ruajtjen e paqes.
Shtresa e tretë do të përfshinte SHBA-në, pasi Presidenti Donald Trump sinjalizoi gatishmërinë e Uashingtonit për të qenë pjesë e garancive, me diskutimet që vazhdojnë mbi formën e saktë të përfshirjes amerikane.
“Dhe për momentin, po vazhdojnë diskutimet se çfarë do të thotë kjo saktësisht dhe si do të duket kjo paketë kolektive e garancive të sigurisë”, shtoi ai.
Rutte vlerësoi aftësitë ushtarake që po zgjerohen me shpejtësi të Polonisë, duke theksuar shpenzimet e mbrojtjes që tejkalojnë 4.5% të PBB-së, planet për të rritur numrin e trupave në 300,000 deri në vitin 2035 dhe dorëzimin e pritur të avionëve luftarakë F-35 duke filluar vitin e ardhshëm.
Kosiniak-Kamysz, duke e quajtur ditën “historike” për Poloninë dhe aleancën transatlantike, njoftoi se sistemi i mbrojtjes ajrore dhe raketore Patriot i Polonisë kishte arritur gatishmëri të plotë luftarake.
