Myslimanët anembanë Evropës po përballen me një “rritje shqetësuese” të racizmit që po ushqehet pjesërisht nga “retorika çnjerëzore anti-myslimane”.
Kjo është bërë e ditur nga një sondazh i agjencisë kryesore të BE-së për të drejtat e njeriut, sipas të cilit thuajse gjysma e të anketuarve myslimanë deklaruan se kohët e fundit kishin përjetuar diskriminim.
Sondazhi, i cili u publikua të enjten nga FRA dhe në të morën pjesë 9600 myslimanëve në 13 shtete anëtare, zbuloi se racizmi dhe diskriminimi prekin shumicën e aspekteve të jetës së tyre.
Njerëzit raportuan se fëmijët u ngacmuan në shkollë, pabarazi në aksesin e mundësive të punës dhe paragjykime kur bëhet fjalë për marrjen me qira ose blerjen e shtëpive.
Megjithëse sondazhi u përfundua përpara sulmeve të 7 tetorit 2023 të Hamasit ndaj Izraelit, të cilat çuan në reprezalje të egra në Gaza, agjencia me bazë në Vjenë, tha se informacionet nga organizatat e shoqërisë civile dhe autoritetet kombëtare sugjeronin se numri i incidenteve anti-myslimane kishte vazhduar të rritej që kur shpërtheu konflikti.
“Ne jemi dëshmitarë të një rritje shqetësuese të racizmit dhe diskriminimit ndaj myslimanëve në Evropë. Kjo nxitet nga konfliktet në Lindjen e Mesme dhe përkeqësohet nga retorika dehumanizuese anti-myslimane që shohim në të gjithë kontinentin”, tha drejtoresha e agjencisë, Sirpa Rautio.
Pas sulmeve të 7 tetorit, zyrtarët u përpoqën të frenonin rritjen e krimeve të urrejtjes që synonin komunitetin mysliman dhe hebre, duke filluar nga një tentativë për zjarrvënie në një sinagogë në Berlin deri në dhjetëra letra që përmbanin kërcënime dhe fyerje dërguar këshillave dhe xhamive myslimane në Francë.
FRA, duke folur me myslimanët në Austri, Belgjikë, Danimarkë, Finlandë, Francë, Gjermani, Greqi, Irlandë, Itali, Luksemburg, Holandë, Spanjë dhe Suedi, zbuloi se 47% raportuan se kishin përjetuar racizëm në pesë vitet para vitit 2022, nga 39% që ishin në 2016.
“Ajo që ne shohim është se situata e myslimanëve po përkeqësohet. Po bëhet më e ndërlikuar të jetosh si mysliman në BE”, tha Vida Beresnevičiūtė, një bashkëautore e sondazhit.
Shkalla e diskriminimit të raportuar duket se është e lidhur ngushtë me ngritjen e së djathtës ekstreme. Në Austri, ku partia e Lirisë kundër imigracionit (FPÖ) e themeluar nga nazistët u shfaq kohët e fundit si partia më e votuar për të, 71% e myslimanëve raportuan përvojat e fundit të racizmit. Në Gjermani, ku Alternativa kundër imigracionit für Deutschland po fiton vazhdimisht , 68% raportuan diskriminim, citon A2 “Guardian”.
Në të 13 shtetet anëtare të anketuara, 39% e myslimanëve raportuan diskriminim në tregun e punës, me 41% që punonin në punë për të cilat ishin të mbikualifikuar.
Një e treta e të anketuarve (35%) thanë se u penguan të blinin ose të merrnin me qira një shtëpi për shkak të diskriminimit, nga 22% në vitin 2016. “Dukuritë janë të përhapura dhe të vazhdueshme”, tha Beresnevičiūtė. “Shpërndarja është dërrmuese”.
Pasojat e këtij racizmi ishin të gjera dhe të gjata. Myslimanët kanë më shumë gjasa të jetojnë në varfëri, të grumbullohen në banesa të mbipopulluara dhe 2.5 herë më shumë ka të ngjarë të jenë me kontrata të përkohshme. Të anketuarit myslimanë kishin tre herë më shumë gjasa të linin shkollën herët sesa popullsia e përgjithshme në të gjithë BE-në.
Veçanërisht shqetësuese ishin përvojat e të rinjve myslimanë, tha Beresnevičiūtė. Më shumë se gjysma e myslimanëve të lindur në Evropë (55%) thanë se ishin ndjerë të diskriminuar racialisht kur kërkonin punë në pesë vitet e fundit, duke sugjeruar se ata nuk po trajtoheshin në mënyrë të barabartë pavarësisht se kishin të njëjtat aftësi dhe kualifikime gjuhësore.
“Është e tmerrshme,” tha Beresnevičiūtė, e cila vuri në dukje se shumë myslimanë raportuan diskriminim pasi ndiheshin të shënjestruar mbi fenë e tyre, si dhe për ngjyrën e lëkurës dhe prejardhjen e tyre etnike ose emigrante.
Gratë që veshin veshje fetare, si shamia, raportuan gjithashtu nivele më të larta të diskriminimit në tregun e punës. Kur bëhej fjalë për gratë midis moshës 16 dhe 24 vjeç që veshin veshje fetare, shkalla e raportuar e diskriminimit u ngjit në 58%.
FRA u bëri thirrje vendeve anëtare të zbatojnë sanksione më të ashpra për krimet e diskriminimit dhe urrejtjes, si dhe të mbledhin të dhëna për barazinë, duke përfshirë origjinën etnike ose racore, për të lejuar politikëbërësit të vendosin objektiva më të mirë dhe të gjurmojnë përparimin. Ndryshe nga Britania e Madhe, shumica e vendeve të BE-së nuk mbledhin të dhëna të regjistrimit mbi diversitetin racor ose etnik.
Sondazhi i së enjtes vjen pas një raporti të vitit të kaluar që zbuloi se gati gjysma e njerëzve me ngjyrë të anketuar në të gjithë BE-në raportuan diskriminim.
Të marra së bashku, raportet sugjerojnë se “racizmi dhe diskriminimi racor është një fenomen i vazhdueshëm në të gjithë BE-në dhe se duhet të trajtohet”, tha Beresnevičiūtė. “Dhe kjo pa përpjekje specifike, nuk zhduket”.
