Kancelari gjerman Olaf Scholz ka thënë se vendi i tij nuk do të pranojë njerëz që “ndërhyjnë në demokracinë tonë”, një ditë pasi nënpresidenti amerikan JD Vance kritikoi liderët evropianë.
Në një fjalim të mbajtur të shtunën në mëngjes, kancelari gjerman Olaf Scholz mbrojti qëndrimin e tij kundër ekstremit të djathtë dhe theksoi se Gjermania nuk do të pranojë njerëz që “ndërhyjnë në demokracinë tonë”, një ditë pasi nënpresidenti amerikan JD Vance u takua me liderin e AfD dhe kritikoi liderët evropianë.
Duke folur në Konferencën e Sigurisë në Mynih të premten, Vance kritikoi qasjen e qeverive evropiane ndaj demokracisë dhe tha se ai ka frikë se liria e shprehjes në të gjithë kontinentin është “në tërheqje”.
Ai pretendoi se shumë amerikanë shihnin në Evropë “interesa të ngulitura që fshihen pas fjalëve të shëmtuara të epokës sovjetike, si dezinformimi dhe dezinformata, të cilët thjesht nuk e pëlqejnë idenë që dikush me një këndvështrim alternativ mund të shprehë një opinion të ndryshëm ose, Zoti na ruajt, të votojë ndryshe, apo edhe më keq, të fitojë një zgjedhje.”
Vance tha se nuk ishte aq i shqetësuar për Rusinë apo Kinën sa për sigurinë e Evropës, por më shumë për një “kërcënim nga brenda – një tërheqje e Evropës nga disa nga vlerat e saj më themelore, vlera të përbashkëta me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.”
Në margjinat e këtij eventi, Vance u takua me Alice ëeidel, bashkëkryetaren e partisë së ekstremit të djathtë dhe anti-emigracion, Alternativa për Gjermaninë (AfD), nëntë ditë para zgjedhjeve gjermane.
Në një qëndrim të kahershëm për të shmangur të djathtën ekstreme në një vend të plagosur nga nazizmi, partitë kryesore gjermane thonë se nuk do të bashkëpunojnë me AfD-në.
Scholz ritheksoi se “kurrë më” është një mandat historik që Gjermania duhet dhe dëshiron ta mbajë – kurrë më fashizëm, racizëm apo luftë agresioni. Ai kritikoi ashpër AfD-në, duke vënë në dukje se disa anëtarë të partisë e kishin cilësuar krimet naziste si një “njollë e vogël” në histori. Ai e bëri të qartë se parimi i “kurrë më” është i papajtueshëm me mbështetjen ose aleancën me AfD-në.
Scholz iu përgjigj më tej komenteve të Vance duke thënë: “Gjermania është një demokraci shumë e fortë, dhe si një demokraci e fortë, ne jemi absolutisht të qartë që e djathta ekstreme duhet të jetë jashtë kontrollit politik dhe jashtë proceseve të vendimmarrjes politike, dhe nuk do të ketë asnjë bashkëpunim me ta.”
“Ne e refuzojmë me vendosmëri çdo ide bashkëpunimi midis partive të tjera dhe këtyre partive të ekstremit të djathtë.”
Duke aluduar për rregullat në Gjermani që kufizojnë gjuhën e urrejtjes, ai tha: “Liria e shprehjes në Evropë do të thotë që nuk po sulmoni të tjerët në mënyra që bien ndesh me legjislacionin dhe ligjet që kemi në vendin tonë.”
Përplasja mes Scholz dhe Vance ndodhi në një kohë kur liderët evropianë po përpiqen të kuptojnë një qasje të re dhe më të ashpër nga Uashingtoni mbi çështje si demokracia dhe e ardhmja e Ukrainës, ndërsa administrata Trump vazhdon të sfidojë konventat transatlantike që kanë qenë në fuqi që pas Luftës së Dytë Botërore.
Mbështetja për Ukrainën ‘për aq kohë sa të jetë e nevojshme’
Sa i përket Ukrainës, Scholz përsëriti një objektiv të përbashkët: ruajtjen e pavarësisë së Ukrainës. Ai theksoi se asgjë nuk duhet të vendoset për Ukrainën pa përfshirjen e saj dhe mbrojti bisedimet e vazhdueshme që tani përfshijnë si Ukrainën, ashtu edhe Rusinë.
Angazhimi për të mbështetur Ukrainën “për aq kohë sa të jetë e nevojshme” nuk përfundon kur luftimet ndalen, shtoi ai. Scholz gjithashtu bëri të qartë se Ukraina duhet të mbështetet në një mënyrë që parandalon agresionin e ardhshëm dhe theksoi se ajo nuk mund të qëndrojë e vetme, por kërkon mbështetje të vazhdueshme si nga BE-ja, ashtu edhe nga SHBA-ja, duke vënë në dukje se SHBA dhe Gjermania mbeten mbështetësit e saj më të mëdhenj.
Presidenti amerikan Donald Trump zhvilloi një telefonatë këtë javë me presidentin rus Vladimir Putin, në të cilën tha se të dy liderët ka gjasa të takohen së shpejti për të negociuar një marrëveshje paqeje për Ukrainën. Më vonë, Trump e siguroi presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy se edhe ai do të ketë një vend në tryezën e negociatave.
Të premten, lideri ukrainas tha se vendi i tij dëshiron garanci sigurie përpara çdo bisede me Rusinë. Pak para takimit me Vance në Mynih, Zelenskyy tha se do të pranojë të takohet personalisht me Putinin vetëm pasi të jetë negociuar një plan i përbashkët me Trump.
