Udhëheqësit evropianë thanë të enjten se do të qëndrojnë në krah të Ukrainës dhe do të shpenzojnë më shumë për mbrojtjen në një botë të përmbysur nga ndryshimi i politikave të SHBA nga Donald Trump.
“Evropa duhet të marrë këtë sfidë, këtë garë armatimi. Dhe duhet ta fitojë atë,” tha kryeministri polak Donald Tusk teksa mbërriti në samitin në Bruksel.
“Evropa në tërësi është me të vërtetë e aftë të fitojë çdo konfrontim ushtarak, financiar, ekonomik me Rusinë – ne jemi thjesht më të fortë”, tha Tusk.
Shumë udhëheqës të BE-së përshëndetën propozimet e Komisionit Evropian këtë javë për t’u dhënë atyre fleksibilitet fiskal për shpenzimet e mbrojtjes dhe për të marrë hua së bashku deri në 150 miliardë euro (160 miliardë dollarë) për t’i dhënë hua qeverive të BE-së për t’i shpenzuar për ushtritë e tyre.
“Ne jemi këtu për të mbrojtur Ukrainën,” tha kryetari i takimit Antonio Costa ndërsa ai dhe Shefja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, të dy duke buzëqeshur gjerësisht, mirëpritën ngrohtësisht presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskiy, në kontrast të fortë me përplasjen midis Trump dhe Zelenskiy në Zyrën Ovale javën e kaluar.
Por dekada e mbështetjes te mbrojtja e SHBA-së, divergjencat mbi financimin dhe mbi mënyrën sesi parandalimi bërthamor i Francës mund të përdorej për Evropën treguan se sa e vështirë do të ishte për BE-në të mbushte boshllëkun e lënë nga Uashingtoni pasi ngriu ndihmën ushtarake për Ukrainën.
Uashingtoni dha më shumë se 40% të ndihmës ushtarake për Ukrainën vitin e kaluar, sipas NATO-s, disa prej të cilave Evropa nuk mund t’i zëvendësonte lehtësisht. Disa liderë ende mbanin shpresën, të paktën në publik, se Uashingtoni mund të rikthehej në vathë.
“Ne duhet të sigurojmë, me kokë të ftohtë dhe të mençur, që mbështetja e SHBA-së të jetë e garantuar edhe në muajt dhe vitet e ardhshme, sepse Ukraina varet gjithashtu nga mbështetja e tyre për mbrojtjen e saj”, tha kancelari në largim i Gjermanisë, Olaf Scholz.
Duke shtuar vështirësitë e BE-së, udhëheqësi nacionalist i Hungarisë, Viktor Orban, një aleat i Trump, mund të vërë veton ndaj një deklarate unanime që mbështet Kievin, megjithëse ai e bëri të qartë se do të mbështeste masat për një rritje të shpenzimeve për mbrojtjen e vetë Evropës.