Një artikull interesant me fotografi të rralla nga Isniqi, mund ta lexoni në faqet e podkastit Suzanne, qe po emitohet çdo të dytën të premte në programin Gjesi të T7.
Fotografitë janë të botuara në librin “Jeta në fshat e shqiptarëve – Isniq 1976” nga autorja suedeze Ann Christine Eek. Në gusht dhe shtator 1976, ajo udhëtoi me antropologen norvegjeze Berit Backer (1947-1993) në fshatin shqiptar Isniq të Kosovës. Pas disa javësh qëndrimi në atë që atëherë ishte një shoqëri patriarkale, duke dokumentuar një kulturë tradicionale që do të zhdukej, Backer dhe Eek u kthyen në shtëpi me mijëra fotografi, shënime të shumta dhe intervista. Megjithatë, ky hulumtim u vonua së botuari për shkak të vdekjes tragjike të Berit. Fatkeqësisht, Backer u vra nga një shqiptar kosovar me banim në Norvegji, i cili u shpall mentalisht i sëmurë nga gjykata.
Eek portretizon në fotografitë e saj shqiptarët shumë mikpritës të fshatit: gratë dhe burrat e tij, me respekt dhe dinjitet. Kosova në vitin 1974 u bë krahinë autonome në Jugosllavinë komuniste por ishte ende e panjohur për botën, dhe ishte nën regjim autokrat. Eek e shënon se qëllimin e kishte të dokumenton edhe këtë presion politik
Eek bëri një film dokumentar të shkurtër bazuar në fotografitë e saja. Këto dy hulumtuese gjatë jetës së tyre në Isniq, nuk kishin akses në botën e mbyllur të burrave, por e përqendruan projektin në historitë e pesë grave të fshatit. Edhe pse Eek pothuajse nuk fliste shqip, gratë e pranuan shpejt, duke e lënë të bënte fotografi gjithandej.
Kjo i dha asaj mundësinë të lëvizte pa u vënë re, të fotografonte gratë që punonin gjithmonë, në shtëpi dhe në mal, duke pjekur bukë, duke gatuar, duke thurur, duke endur, duke u kujdesur për fëmijët dhe duke u kujdesur për të mbjellat dhe bagëtinë.
Më 2021 Eek e botoi më në fund librin, dhe organizoi një ekspozitë në Galerinë e ministries së kulturës.
