Efektet e kafeinës duket se rrjedhin nga aftësia për të stimuluar termogjenezën (prodhimin e nxehtësisë) dhe oksidimin e yndyrave, duke i shndërruar ato në energji.
Përqendrimi i kafeinës në gjak mund të ndikojë në sasinë e yndyrës së trupit, dhe për këtë arsye të ndikojë në rrezikun e zhvillimit të diabetit të tipit 2 dhe sëmundjeve kardiovaskulare. Kjo është ajo që del nga një studim i vitit 2023, i cili përdori shënues gjenetikë për të vendosur një lidhje më të saktë midis niveleve të kafeinës, indeksit të masës trupore (BMI) dhe rrezikut të diabetit.
Ekipi hulumtues, i përbërë nga shkencëtarë nga Instituti Karolinska në Suedi, Universiteti i Bristolit dhe Kolegji Imperial në Londër, sugjeron se pijet që përmbajnë kafeinë, por pa kalori, mund të ndihmojnë në uljen e niveleve të yndyrës në trup. Në studimin e publikuar në BMJ Medicine, lexojmë se “përqendrimet më të larta të kafeinës në gjak, të përcaktuara gjenetikisht, shoqërohen me një BMI më të ulët dhe masë yndyrore”. Për më tepër, një përqendrim më i lartë i kafeinës lidhet me një rrezik më të ulët të diabetit të tipit 2: afërsisht gjysma e këtij efekti duket se ndërmjetësohet nga reduktimi i BMI-së.
Hulumtimi përfshiu pothuajse 10,000 njerëz, me të dhëna gjenetike që vijnë nga biobankat ndërkombëtare. Studiuesit e përqendruan vëmendjen e tyre në variantet gjenetike në gjenet CYP1A2 dhe AHR, të cilat ndikojnë në shkallën me të cilën metabolizohet kafeina. Njerëzit me këto variante e shpërbëjnë kafeinën më ngadalë, duke e lejuar atë të qëndrojë në gjak më gjatë, por ata priren të konsumojnë më pak prej saj.
Duke përdorur një metodë randomizimi Mendelian, studiuesit analizuan marrëdhëniet midis këtyre varianteve gjenetike dhe incidencës së diabetit, obezitetit dhe faktorëve të stilit të jetesës. Ndërsa gjeti një korrelacion të rëndësishëm midis niveleve të kafeinës, BMI-së dhe diabetit të tipit 2, nuk u shfaq asnjë lidhje midis kafeinës dhe sëmundjeve kardiovaskulare si fibrilacioni atrial, dështimi i zemrës dhe goditjet në tru.
Efektet e kafeinës duket se rrjedhin nga aftësia për të stimuluar termogjenezën (prodhimin e nxehtësisë) dhe oksidimin e yndyrave, duke i shndërruar ato në energji. Studimet e mëparshme kishin sugjeruar tashmë se konsumi i moderuar i kafeinës ishte i lidhur me shëndet më të mirë kardiak dhe BMI më të ulët; Ky hulumtim i ri shton një pjesë për të kuptuar më mirë ndikimin e kafesë në trup.
Megjithatë, efektet afatgjata të kafeinës ende nuk kuptohen mirë, dhe ndërsa ky studim përfaqëson një hap përpara, nevojiten më shumë kërkime për të konfirmuar natyrën shkakësore të këtyre korrelacioneve. Së fundi, shkencëtarët theksojnë se, duke pasur parasysh përhapjen globale të kafeinës, edhe efektet e vogla metabolike mund të kenë një ndikim të rëndësishëm në shëndetin publik./Informim.net