Një grup antropologësh eksploruan kohët e fundit xhunglën e dendur të Gadishullit Jukatan të Meksikës, duke gjetur një qytet të humbur prej kohësh Mayan. Ky qytet, i quajtur Valeriana, përmban tempuj piramidale me shkallë që rivalizojnë ato të Chichén Itzá, Río Bec dhe Tikal.
Qyteti Valeriana është zbuluar në një studim të kohëve të fundit. Në këtë qytet mund të kenë banuar 30.000-50.000 njerëz rreth viteve 750-850 të erës sonë, në një hapësirë të krahasueshme edhe me qytetet moderne.
Duke përdorur teknologjinë e Zbulimit dhe Rangimit të Dritës (LiDAR), studiuesit zbuluan struktura të mbuluara nga bimësia e dendur në Campeche, Meksika jugperëndimore, duke përfshirë fusha bujqësore, fusha sportive, një amfiteatër dhe piramida.
Ndërsa arsyet e rënies së Valerianës mbi njëmijë vjet më parë mbeten të paqarta, ndryshimi i klimës dyshohet si një shkak i mundshëm.
Gjetjet e reja u botuan në Antiquity, një revistë mbi arkeologjinë, duke hedhur dritë mbi qytetërimin Maja, i cili lulëzoi në të gjithë Meksikën juglindore dhe Amerikën Qendrore me përparime të rëndësishme në astronomi, matematikë dhe arkitekturë.
Infrastruktura e Valeriana mbulon afërsisht 16.6 kilometra katrorë. Muret e vendit dhe tarracat bujqësore janë të kudondodhura, duke theksuar aktivitetin e gjerë bujqësor dhe banesor. Kjo është në kontrast me bllokun e tretë të rrënojave, i cili është mjaft i rrallë dhe përmban vetëm rezidenca të shpërndara, pa monumente apo struktura të depozitimit të ujit të dukshëm nëpërmjet Lidarit./ Informim.net
