Nëse një shekull e gjysmë më parë u zhvilluan debatet globale që çuan në zgjerimin e arsimit laik dhe shkollës moderne, sot ne përsëri gjendemi përballë një momenti të një rëndësie të tillë. A do të jemi në lartësinë e duhur?
Fëmijët që hyjnë sot në shkollën fillore do të bëhen fuqia punëtore e vendit deri në vitin 2080. Sipas Forumit Ekonomik Botëror, deri në vitin 2027, 43% e detyrave ditore do të kryhen nga makineritë. Aktualisht, kjo shifër është rreth 34%. Atëherë, si do të formojmë një brez dixhital që do të funksionojë në një botë të pasigurt dhe në ndryshim?
UNESCO publikoi së fundmi një raport duke shpjeguar se vetëm 11 qeveri në mbarë botën kanë zbatuar programe që integrojnë inteligjencën artificiale në proceset e tyre të mësimdhënies. Duke shqyrtuar këto programe, ata kanë arritur në disa konkluzione interesante për qeveritë e ardhshme apo subjektet arsimore që duan të fillojnë të punojnë seriozisht për këtë çështje.
Tre ide për të filluar:
Para së gjithash, raporti thekson rëndësinë e një angazhimi të fortë të qeverisë për të promovuar mësimin e inteligjencës artificiale, si dhe për të menaxhuar interesat kontradiktore të aktorëve të ndryshëm të përfshirë (mësuesit, sindikatat, organizatat private, nxenesit).
Unesco ka publikuar një raport duke shpjeguar se vetëm 11 qeveri në botë kanë zbatuar programe që integrojnë inteligjencën artificiale në proceset e tyre të mësimdhënies.
Së dyti, rekomandohet një vlerësim rigoroz dhe i vazhdueshëm përmes monitorimit gjithëpërfshirës. Kjo për shkak se ka shumë pak përvojë ndërkombëtare dhe përparimi i kësaj teknologjie është aq i shpejtë sa kërkon fleksibilitet për t’u korrigjuar shpejt.
Së treti: trajnimi i mësuesve është thelbësor. Shumica e mësuesve që do të përballen me sfidën e mësimdhënies së inteligjencës artificiale për brezat e ardhshëm, kanë lindur në një botë kryesisht analoge. Për këtë arsye, trajnimi në këto tema do të jetë thelbësor për të ofruar siç duhet përmbajtjen.
Nëse fokusohemi në kurrikulën, temat thelbësore të rekomanduara për punë në arsimin fillor kanë të bëjnë me të menduarit llogaritës, njohuritë e të dhënave dhe zhvillimin e algoritmit.
Po në lidhje me ChatGPT?
ChatGPT pozicionohet si emblema e madhe e progresit të fundit në inteligjencën artificiale. Fakti që ky mjet i lejon studentët, për shembull, të shkruajnë një ese duke ofruar vetëm disa udhëzime në një chat, ka shkaktuar shqetësim në institucionet arsimore në mbarë botën.
Qeveria e shtetit të Nju Jorkut, për shembull, shkoi aq larg sa ndaloi përdorimin e ChatGPT në shkollat e rrethit të saj në janar të këtij viti, megjithëse e hoqi ndalimin tre muaj më vonë.
Nga ana e saj, qeveria kiliane ka publikuar një udhëzues interesant për mësuesit për të integruar përdorimin e ChatGPT në shkolla. Kjo jo vetëm që inkurajon përdorimin e tij nga mësuesit, por gjithashtu ofron një sërë idesh dhe aktivitetesh se si t’i inkorporoni ato për të bashkëvepruar me nxënësit dhe për të arritur motivim më të madh gjatë kryerjes së detyrave.
Debati është në tryezë dhe shumë nga fati i gjeneratave të ardhshme në vendet tona do të varet nga mënyra se si do ta zgjidhim atë. Përgjegjësia është e madhe. Dhe koha po mbaron.
A do të jemi në lartësinë e duhur?