Marrja e nënshtetësisë zvicerane është e vështirë – dhe shumë varet nga kantoni ku banoni. Ne i shikojmë rregullat dhe kohën e pritjes për Cyrih, Gjenevë, Bazel dhe Vaud.
Shumë të huaj që shpresojnë të natyralizohen në Zvicër duhet të kenë jetuar në vend për të paktën 10 vjet, tre prej të cilave duhet të jenë në pesë vjet përpara se të dorëzojnë kërkesën e tyre për shtetësi: kjo është ajo që kërkon qeveria federale.
Megjithatë, përveç kritereve të përcaktuara nga shteti, kantonet, nga ana e tyre, mund të përcaktojnë kohëzgjatjen e tyre minimale të qëndrimit dhe në disa raste, kohëzgjatja e qëndrimit dhe kostoja e aplikimit ndryshojnë në mënyrë të konsiderueshme. Ja një vështrim në katër kantone të njohura nga të huajt, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.
Cyrihu
Kërkesat: Të huajt që jetojnë në Cyrih që dëshirojnë të natyralizohen duhet të kenë jetuar në qytet për të paktën dy vjet. Ata gjithashtu duhet të kenë njohuri të mjaftueshme të gjermanishtes dhe të kushteve politike dhe sociale në Zvicër, në kanton dhe komunën e tyre.
Shënim: Të interesuarit që jetojnë në qytetin e Cyrihut mund të drejtohen në ëëë.stadt-zurich.ch dhe të mësojnë nëse i plotësojnë kriteret për t’u bërë zviceranë nëpërmjet një vetëtestimi në faqen e internetit.
Kostoja: Të bëhesh shtetas zviceran ka një çmim – përveç nëse jeni nën 25 vjeç (është falas për këtë grupmoshë). Ata mbi 25 vjeç që kanë lindur në Zvicër duhet të paguajnë 500 franga për natyralizimin e tyre, ndërsa ata që kanë lindur jashtë vendit duhet të paguajnë 1200 franga.
Disa aplikantëve u kërkohet të japin prova me shkrim të aftësive të tyre të gjuhës gjermane dhe të marrin testin kantonal të gjermanishtes në procedurën e natyralizimit (KDE), testi do të kushtojë 250 franga
Përveç kësaj, ka tarifa për dokumentet që duhen marrë dhe për punën e kantonit të Cyrihut dhe qeverisë federale.
Kohëzgjatja: Procesi i aplikimit në Cyrih zgjat rreth dy vjet.
Statistikat: Në vitin 2021, gjithsej 9,848 të huaj u bënë zviceranë në kantonin e Cyrihut. Prej tyre, 9,774 kanë jetuar në Zvicër në kohën e aplikimit, ndërsa 74 kanë jetuar jashtë vendit.
8,498 aplikantë u natyralizuan me natyralizim të zakonshëm, ndërsa 1,340 aplikuan nëpërmjet natyralizimit të thjeshtuar, që do të thotë se ose ishin të martuar me një shtetas zviceran ose të lindur në Zvicër dhe i përkasin brezit të tretë të një familjeje me shtetas të huaj që jetojnë në Zvicër. Për më tepër, 12 aplikantëve të Cyrihut iu rivendos shtetësia, përcjell tutje albinfo.ch.
Bazel
Kërkesat: Banorët e huaj të Bazelit që dëshirojnë të aplikojnë për natyralizim duhet të kenë jetuar në kanton për të paktën dy vjet rresht. Kohëzgjatja e qëndrimit në Zvicër për aplikantët nga mosha tetë deri në 18 vjeç llogaritet dy herë, që do të thotë se ata kualifikohen më shpejt për të marrë shtetësinë.
Qyteti i Bazelit specifikon gjithashtu se aplikantët duhet të kenë njohuri të mjaftueshme të gjermanishtes dhe të jenë në gjendje të komunikojnë në jetën e përditshme (me gojë B1, me shkrim niveli A2 i Kornizës së Përbashkët Evropiane të Referencës për Gjuhët).
Kostoja: Aplikimi për nënshtetësinë zvicerane varion në kosto. Të rinjtë nën 18 vjeç paguajnë një total prej 1,350 frangash të përbërë nga tarifa federale (50.-), kantonale (600.-) dhe komunale (700.-).
18-24-vjeçarët paguajnë 1400 franga të përbërë nga tarifa federale (100.-), kantonale (600.-) dhe komunale (700.-).
Të gjithë mbi 25 vjeç do të duhet të paguajnë 1900 franga, të përbërë nga një tarifë federale (100.-), kantonale (850.-) dhe komunale (950.-).
Fëmijët dhe të rinjtë e lindur në Zvicër deri në moshën 19 vjeç janë të përjashtuar nga tarifat kantonale dhe komunale, zbatohet vetëm tarifa federale.
Shënim: Njerëzit që do të duhej të hiqnin dorë nga natyralizimi për shkak të situatës së tyre financiare, kanë mundësinë të aplikojnë në komunitet për financimin e tarifave ose të përbashkëta ose të plota.
Kohëzgjatja: Procesi i aplikimit në Bazel zgjat 1,5 deri në 2 vjet.
Statistikat: Në vitin 2021, gjithsej 1,303 të huaj në kantonin Bazel u bënë zviceranë. Prej tyre, 1273 kanë jetuar në Zvicër në kohën e aplikimit, ndërsa 30 kanë jetuar jashtë vendit.
1044 aplikantë u natyralizuan me natyralizim të zakonshëm, ndërsa 251 aplikuan nëpërmjet natyralizimit të thjeshtuar. Për më tepër, tetë aplikantëve të qytetit të Bazelit iu rivendos shtetësia.
Gjeneva
Kërkesat: Të huajt që jetojnë në Gjenevë që dëshirojnë të aplikojnë për natyralizim duhet të kenë jetuar në Gjenevë për dy vjet, duke përfshirë 12 muajt e fundit para aplikimit. Aplikantët gjithashtu duhet të jetojnë në kantonin e Gjenevës gjatë gjithë kohëzgjatjes së procesit të aplikimit.
Ata që shpresojnë të bëhen zviceranë duhet të kenë më tej lidhje me Gjenevën dhe të dëshmojnë se janë përshtatur me mënyrën e jetesës së Gjenevës. Aplikantët duhet gjithashtu të flasin dhe të shkruajnë frëngjisht (me gojë B1, me shkrim A2).
Shënim: Aplikantët mund të hyjnë në faqen zyrtare të Gjenevës për të testuar njohuritë e tyre për Zvicrën dhe Gjenevën.
Kostoja: Në momentin e aplikimit për natyralizim, të rriturit nën moshën 25 vjeç duhet të paguajnë 850 franga, ndërsa ata mbi 25 duhet të paguajnë 1250 franga.
Çiftet ku njëri prej anëtarëve është nën 25 vjeç paguajnë 1360 franga dhe çiftet ku të dy partnerët janë mbi 25 vjeç paguajnë 2000 franga.
Të miturit nga 11 deri në 17 vjeç paguajnë 300 franga.
Tarifat në nivel federal: Kur lëshohet autorizimi federal, i cili merret kundrejt rimbursimit nëpërmjet zyrës postare, paguhet një tarifë prej 50 frangash për të miturit, 100 franga për të rriturit dhe 150 franga për çiftet.
Kohëzgjatja: Gjeneva nuk ofron një afat kohor të vlerësuar për procesin.
Statistikat: Në vitin 2021, gjithsej 2,398 të huaj në kantonin e Gjenevës u bënë zviceranë. Prej tyre, 2,347 kanë jetuar në Zvicër në kohën e aplikimit, ndërsa 51 kanë jetuar jashtë vendit.
1783 aplikantë u natyralizuan me natyralizim të zakonshëm, ndërsa 591 aplikuan nëpërmjet natyralizimit të thjeshtuar. Për më tepër, 24 aplikantëve të Gjenevës iu rivendos shtetësia, përcjell tutje albinfo.ch.
Vaud
Kërkesat: Vaud përcakton që të gjithë aplikantët për natyralizim duhet të kenë jetuar në kanton për dy vjet, duke përfshirë vitin para aplikimit. Kohëzgjatja e qëndrimit në Zvicër nga mosha 8 deri në 18 vjeç llogaritet dy herë, por qëndrimi aktual duhet të ketë zgjatur të paktën 6 vjet.
Aplikantët duhet të flasin dhe të shkruajnë më tej në frëngjisht (me gojë B1, me shkrim A2) dhe të kenë njohuri bazë për veçoritë gjeografike, historike, politike dhe sociale të Zvicrës, kantonit Vaud dhe komunës së tyre lokale.
Kostoja: Për një aplikim individual për natyralizim, zvicerani i mundshëm do të duhet të paguajë 100 deri në 400 franga në nivel komunal, një tarifë kantonale 450 franga për një natyralizim të zakonshëm, ose 200 deri në 400 franga për një kërkesë individuale konfederate dhe një 100 franga tarifë federale.
Familjet që kërkojnë të natyralizohen së bashku do të duhet të paguajnë një tarifë komunale prej 200 deri në 500 franga, një tarifë kantonale prej 550 frangash për një natyralizim të zakonshëm ose 300 deri në 500 franga për një kërkesë konfederate familjare dhe një tarifë federale prej 150 frangash.
Për ata që kanë një bashkëshort zviceran, një natyralizim i thjeshtuar kushton 900 franga.
Kohëzgjatja: Vaud dikton që kohëzgjatja totale e procedurës së natyralizimit nga depozitimi i kërkesës deri në momentin e vendimit komunal nuk duhet të kalojë 18 muaj.
Statistikat: Në vitin 2021, gjithsej 6630 të huaj në kantonin Vaud u bënë zviceranë. Prej tyre, 6,572 kanë jetuar në Zvicër në kohën e aplikimit, ndërsa 58 kanë jetuar jashtë vendit.
5,935 aplikantë u natyralizuan me natyralizim të zakonshëm, ndërsa 680 aplikuan nëpërmjet natyralizimit të thjeshtuar. Për më tepër, 15 aplikantëve të Vaud-it iu rivendos shtetësia.
