Një raport i ri tronditës nga grupi për Transparencën Britanike-Kinë (UKCT) hedh dritë mbi përpjekjet e dyshuara të qeverisë kineze për të kontrolluar dhe censuruar debatet akademike në universitetet e Mbretërisë së Bashkuar.
Sipas raportit, disa studentë kinezë janë vënë nën presion nga autoritetet e vendit të tyre për të spiunuar shokët e klasës që diskutojnë çështje të ndjeshme ndaj regjimit të Pekinit, si Xinjiang, Covid-19 apo teknologjia kineze.
UKCT thotë se një anketë me akademikë që punojnë në studime kineze zbuloi gjithashtu raste ku zyrtarë të qeverisë kineze paralajmëronin pedagogët në Britani të shmangnin tema të caktuara në leksionet e tyre.
Për më tepër, disa studiues kanë raportuar se u janë refuzuar vizat nga Kina ose se anëtarët e familjes së tyre në atdhe janë kërcënuar për shkak të punës kërkimore që kanë zhvilluar në Mbretërinë e Bashkuar.
Këto zhvillime vijnë në një moment kur një ligj i ri britanik ka hyrë në fuqi, duke forcuar detyrimin e universiteteve për të mbrojtur lirinë e fjalës dhe lirinë akademike.
Zyra për Studentët (OfS) paralajmëron se institucionet arsimore mund të përballen me gjoba të mëdha nëse nuk veprojnë për të parandaluar ndërhyrjen e palëve të huaja në debatin akademik.
Ndërkohë, Institutet Konfuci, të cilat promovojnë kulturën kineze në disa kampuse britanike, janë vënë nën vëzhgim për lidhjet e dyshuara me Partinë Komuniste të Kinës.
OfS pritet t’i shqyrtojë ato me rregulla të reja, pasi konsiderohen si potencialisht kërcënuese për lirinë e fjalës.
Ambasada kineze në Londër e ka quajtur raportin “të pabazuar dhe absurd”, duke mohuar çdo ndërhyrje në punët e brendshme të Britanisë.
Megjithatë, Ministrja britanike e Aftësive, Jacqui Smith, e quajti të papranueshme çdo përpjekje nga shtetet e huaja për të frikësuar apo ngacmuar individë në territorin britanik, duke nënvizuar se liria akademike është “e panegociueshme”.
Raporti shton edhe më tej shqetësimet për ndikimin që Kina mund të ketë në institucionet arsimore perëndimore, sidomos në kontekstin e varësisë financiare të universiteteve nga tarifat e studentëve ndërkombëtarë.
