Pavarësisht deklaratave publike të presidentit serb Aleksandër Vuçiç për ndalimin e eksporteve ushtarake, të dhënat tregtare dhe lëvizjet ajrore zbulojnë një rritje të ndjeshme të dërgesave të armëve nga Serbia drejt Izraelit gjatë vitit 2025.
Më 23 qershor, Vuçiç deklaroi se Serbia kishte ndaluar të gjitha eksportet ushtarake, duke theksuar se çdo dërgesë e mundshme do të kërkonte një vendim të veçantë. Por vetëm disa orë pas kësaj deklarate, një avion mallrash Boeing 747 i linjës izraelite u ul në aeroportin e Beogradit dhe u nis të nesërmen drejt bazës ajrore Nevatim në Izrael, sipas të dhënave nga Flightradar24.
Kjo përkon me raportimet se Serbia ka eksportuar municion në vlerë prej 55.5 milionë euro drejt Izraelit gjatë gjysmës së parë të vitit 2025 – një rritje krahasuar me 47.9 milionë euro përgjatë gjithë vitit 2024. Eksportet përfshijnë të paktën 16 fluturime nga dhe drejt Beogradit.
Përveç ndërmarrjes shtetërore Yugoimport SDPR, pesë kompani private serbe kanë qenë aktive në eksportin e municioneve drejt kompanive izraelite të industrisë së mbrojtjes. Dy prej tyre – EDePro dhe Romax Trade – kanë furnizuar kompani që bashkëpunojnë me Forcat e Mbrojtjes së Izraelit, përfshirë IMI Systems, në pronësi të Elbit Systems, kontraktori më i madh ushtarak në Izrael.
Raportuesja speciale e OKB-së për Gazën, Francesca Albanese, ka akuzuar Elbit Systems për përfitime financiare nga ofensiva izraelite në territorin palestinez. Në janar, gazeta Haaretz raportoi për një marrëveshje prej 335 milionë dollarësh mes Serbisë dhe Elbit Systems për blerjen e sistemeve raketore PULS dhe dronëve Hermes 900.
Ministria serbe e tregtisë ka refuzuar të publikojë të dhëna mbi eksportet ushtarake, duke i cilësuar si “konfidenciale”. Megjithatë, dokumente të veçanta zbulojnë se Romax Trade ka eksportuar pajisje për kontroll të turmave te ISPRA – një kompani izraelite që furnizon policinë, ushtrinë dhe shërbimet e burgjeve.
Në fund të korrikut, hetues izraelitë vizituan Beogradin për të marrë në pyetje këshilltarin për marrëdhënie me publikun, Israel “Srulik” Einhorn, në kuadër të dy hetimeve penale që përfshijnë qeverinë e Netanyahut. Einhorn, i lidhur më parë me Netanyahun dhe Vuçiçin, dyshohet se ka ndihmuar në lehtësimin e dërgesave të armëve gjatë luftës në Gaza.
Prokuroria serbe ka vendosur ndalim publikimi për pjesën e hetimit që lidhet me marrëveshjet e armëve, duke përmendur sigurinë kombëtare. Raportime të fundit sugjerojnë se zyra e Netanyahut ka kërkuar ndërhyrjen e Einhorn për të siguruar mbështetje nga liderët rajonalë, përfshirë Vuçiçin dhe kryeministrin e Malit të Zi, Milojko Spajiç.
